เจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์ (โต บุนนาค)
นายพลโท เจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์ (นามเดิม: โต บุนนาค; 25 มิถุนายน พ.ศ. 2395 – 8 ตุลาคม พ.ศ. 2452) เป็นบุตรของเจ้าพระยาสุรวงษ์ไวยวัฒน์ (วร บุนนาค) กับท่านผู้หญิงอ่วม สุรวงษ์ไวยวัฒน์ จบการศึกษาวิชาทหารปืนใหญ่จากประเทศอังกฤษ
เจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์ (โต บุนนาค) | |
|---|---|
 | |
| เกิด | 25 มิถุนายน พ.ศ. 2395 |
| ถึงแก่กรรม | 8 ตุลาคม พ.ศ. 2452 (57 ปี) เมืองเพชรบุรี |
| ตำแหน่ง | สมุหราชองครักษ์ |
| ภรรยาเอก | ท่านผู้หญิงตลับ สุรวงษ์วัฒนศักดิ์ (สกุลเดิม โอสถานนท์) |
| บุตร | พระยาสุริยานุวงศ์ประวัติ (เต็น บุนนาค) ฯลฯ |
| บิดามารดา |
|
| ตระกูล | บุนนาค |
| ยศทหาร | พลโท |
ประวัติ
แก้เริ่มรับราชการเมื่อ พ.ศ. 2421 ในรัชกาลที่ 5 เป็นที่พระอมรวิสัยสรเดช ผู้บังคับการกองทหารปืนใหญ่ และ เป็นผู้บังคับการโรงเรียนนายร้อยทหารบก ต่อมาเป็นราชองครักษ์ประจำพระองค์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้รับโปรดเกล้าฯ เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น พระยาสีหราชเดโชชัย ถือศักดินา 10000 พร้อมกับรับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้น ทุติยจุลจอมเกล้า เมื่อ พ.ศ. 2431 จากนั้นในวันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2432 จึงได้รับพระราชทานยศทหารเป็น พลตรี [1]
ต่อมาในปี พ.ศ. 2443 ได้รับสถาปนาเป็น เจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์ อรรคยโสดมบรมนารถ วรุตมามาตยมหาเสนาบดี ยุทธวิธีสมันตเวท อนีกเดชกิติกำจร สุจริตสาธรมหาสวามิภักดิ ราชานุรักษธุรนิพัทธ ศรีรัตนไตรยสรณธาดา อุดมเมตยาชวาไศรย อภัยพิริยบรากรมพาหุ[2] ดำรงตำแหน่งสุดท้ายที่สมุหราชองครักษ์และยศสุดท้ายทางทหารที่ พลโท[3]
เจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์ มีบุตรธิดารวม 27 คน
เจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์ ป่วยเป็นโรคหัวใจอ่อนมาหลายเดือน ถึงวันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2452 ระหว่างตามเสด็จฯ เมืองเพชรบุรี ท่านเกิดอาการแน่นหน้าอก แพทย์ชาวตะวันตกจึงจัดยารักษา อาการก็สงบลง แล้วกลับกำเริบขึ้นเป็นระยะ จนเมื่อวันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2452 เวลา 7 ทุ่ม 15 นาที อาการกลับทรุดลงอีก ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อเวลา 7 ทุ่ม 40 นาที สิริอายุได้ 58 ปี วันต่อมาจึงเคลื่อนย้ายศพทางรถไฟกลับไปตั้งบำเพ็ญกุศลที่ของท่าน สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ มาพระราชทานน้ำหลวงอาบศพ ได้รับพระราชทานโกศแปดเหลี่ยมบรรจุศพ[4] และมีพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 28 เมษายน พ.ศ. 2455 ณ วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร[5]
ยศและบรรดาศักดิ์
แก้เกียรติยศ
แก้เครื่องยศ
แก้เจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์ (โต บุนนาค) ได้รับพระราชทานเครื่องยศ ดังต่อไปนี้
- โต๊ะกาทอง
- พานทอง
- เต้านํ้า
- หีบหมากไม้แดงหุ้มทองคำลงยา[8]
- ตราอักษรพระนาม จ.ป.ร. หีบ[8]
- มาลาเครื่องทองคำ[8]
- สำรับ กระบี่ฝักทองคำ[8]
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
แก้เจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์ (โต บุนนาค) ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เหรียญ และเข็มของไทยและเครื่องราชอิสริยาภรณ์จากต่างประเทศ ชั้นสูงสุดตระกูลต่างๆ ดังนี้
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย
แก้- พ.ศ. 2443 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายหน้า)[9] - พ.ศ. 2442 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)[10] - พ.ศ. 2440 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)[11] - พ.ศ. 2441 –
เหรียญปราบฮ่อ (ร.ป.ฮ.)[12] - พ.ศ. 2440 –
เหรียญดุษฎีมาลา เข็มราชการในพระองค์ (ร.ด.ม.(พ))[13] - พ.ศ. 2436 –
เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)[14] - พ.ศ. 2445 –
เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)[15] - พ.ศ. 2447 –
เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 4 ชั้นที่ 5 (ม.ป.ร.5)[16] - พ.ศ. 2451 –
เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 2 (จ.ป.ร.2)[17] - พ.ศ. 2436 –
เหรียญรัชฎาภิเศกมาลา (ร.ศ.) - พ.ศ. 2440 –
เหรียญประพาสมาลา (ร.ป.ม.) - พ.ศ. 2440 –
เหรียญราชินี (ส.ผ.) - พ.ศ. 2446 –
เหรียญทวีธาภิเศก (ท.ศ.) - พ.ศ. 2450 –
เหรียญรัชมงคล (ร.ร.ม.) - พ.ศ. 2451 –
เหรียญรัชมังคลาภิเศก รัชกาลที่ 5 (ร.ม.ศ.5) - พ.ศ. 2450 - เข็มอักษรเสด็จพระราชดำเนินประพาสยุโรปสองคราว (เข็มเงิน)[18]
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.png){kind=small}
.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ
แก้
ญี่ปุ่น :
- พ.ศ. 2430 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อาทิตย์อุทัย ชั้นที่ 3[19] - พ.ศ. 2433 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์มงคลรัตน์ ชั้นที่ 2[20]
- พ.ศ. 2430 -
เดนมาร์ก :
- พ.ศ. 2440 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์แดนเนอโบร ชั้นที่ 1
- พ.ศ. 2440 -
นอร์เวย์ :
- พ.ศ. 2450 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์นักบุญโอลาฟ ชั้นที่ 1[21]
- พ.ศ. 2450 -
เนเธอร์แลนด์ :
- พ.ศ. 2440 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ออเรนจ์-นัสเซา ชั้นที่ 1
- พ.ศ. 2440 -
แกรนด์ดัชชีบาเดิน :
- พ.ศ. 2440 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ซริงเกน ไลออน ชั้นที่ 1 - พ.ศ. 2450 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์เบอโทลด์ ชั้นที่ 1[22]
- พ.ศ. 2440 -
ดัชชีเบราน์ชไวค์ :
- พ.ศ. 2450 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไฮนริคเดอเรอเวน ชั้นที่ 1[21]
- พ.ศ. 2450 -
ปรัสเซีย :
- พ.ศ. 2450 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์นกอินทรีย์แดง ชั้นที่ 1[21]
- พ.ศ. 2450 -
ฝรั่งเศส :
- พ.ศ. 2440 -
เครื่องอิสริยาภรณ์เลฌียงดอเนอร์ ชั้นที่ 2
- พ.ศ. 2440 -
รัสเซีย :
- พ.ศ. 2440 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์นกอินทรีย์ขาว ชั้นที่ 1
- พ.ศ. 2440 -
สเปน :
- พ.ศ. 2440 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อิซเบลลาแห่งคาทอลิก ชั้นที่ 1
- พ.ศ. 2440 -
ออสเตรีย-ฮังการี :
- พ.ศ. 2440 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ฟรันทซ์ โยเซ็ฟ ชั้นที่ 1
- พ.ศ. 2440 -
อิตาลี :
- พ.ศ. 2450 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์นักบุญมอริซและลาซารัส ชั้นที่ 1
- พ.ศ. 2450 -
วาติกัน :
- พ.ศ. 2450 -
เครื่องอิสริยาภรณ์ปิอุสที่ 9 ชั้นที่ 1
- พ.ศ. 2450 -
_2Class_BAR.svg){kind=small}
อ้างอิง
แก้- กิตติพงษ์ วิโรจน์ธรรมากูร, 100 ปีภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในงานพระพุทธชินราชประจำปี วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม รัตนโกสินทรศก 123, ดำรงวิทยา, 2548 ISBN 974-93740-5-3
- ↑ "พระราชทานสัญญาบัตรพลเรือนและทหาร (หน้า 10)" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-07-01. สืบค้นเมื่อ 2020-07-01.
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ เลื่อนกรมแลตั้งกรมพระองค์เจ้า เจ้าพระยา เก็บถาวร 2016-08-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 17, ตอนที่ 35, 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2443, หน้า 481
- ↑ "พระราชทานสัญญาบัตรทหารบก" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-01-26. สืบค้นเมื่อ 2020-04-05.
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวอสัญกรรม, เล่ม 26, ตอนที่ 0 ง, 17 ตุลาคม พ.ศ. 2452, หน้า 1561-3
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวพระราชทานเพลิงศพ นายพลโท เจ้าพระยาสุรวงษ์วัฒนศักดิ์, เล่ม 29, ตอนที่ ง, 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2455, หน้า 277-9
- ↑ พระราชทานสัญญาบัตรข้าราชการฝ่ายทหารและพลเรือน (หน้า 163)
- ↑ การพิธีฉัตรมงคล และพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ (หน้า 311)
- ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 ราชกิจจานุเบกษา, เครื่องยศที่พระราชทานในเวลารับ พระสุพรรณบัตรและสุพรรณบัตร, เล่ม ๑๗ ตอนที่ ๓๕ หน้า ๔๙๙, ๒๕ พฤศจิกายน ๑๑๙
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ จุลจอมเกล้า ฝ่ายหน้า และ ฝ่ายใน, เล่ม ๑๗ ตอนที่ ๓๕ หน้า ๕๐๐, ๒๕ พฤศจิกายน ๑๑๙
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๖ ตอนที่ ๒๖ หน้า ๓๖๒, ๒๔ กันยายน ๑๑๘
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๔ ตอนที่ ๒ หน้า ๓๙, ๑๑ เมษายน ๑๑๖
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญปราบฮ่อ, เล่ม ๑๕ ตอนที่ ๒๖ หน้า ๒๘๒, ๒๕ กันยายน ๑๑๗
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญดุษฎีมาลาที่ประเทศยุโรป เก็บถาวร 2018-02-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๔ ตอนที่ ๓๑ หน้า ๔๖๓, ๓๑ ตุลาคม ๑๑๖
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2020-07-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๐ ตอนที่ ๔๑ หน้า ๔๕๔, ๗ มกราคม ๑๑๒
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญจักรพรรดิมาลา, เล่ม ๑๙ ตอนที่ ๒๘ หน้า ๕๗๗, ๑๒ ตุลาคม ๑๒๑
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ ๔ เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๒๑ ตอนที่ ๓๒ หน้า ๕๖๗, ๖ พฤศจิกายน ๑๒๓
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลปัจจุบันฝ่ายหน้า, เล่ม ๒๕ ตอนที่ ๓๕ หน้า ๑๐๑๒, ๒๙ พฤศจิกายน ๑๒๗
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเข็มอักษรเสด็จพระราชดำเนินประพาสยุโรป, เล่ม ๒๔ ตอนที่ ๓๔ หน้า ๘๔๔, ๒๔ พฤศจิกายน ๑๒๖
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานพระบรมราชานุญาต, เล่ม ๔ ตอนที่ ๔๗ หน้า ๓๖๑, ๑๑ มีนาคม ๑๒๔๙
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานพระบรมราชานุญาตเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๗ ตอนที่ ๓๖ หน้า ๓๑๖, ๘ ธันวาคม ๑๐๙
- ↑ 21.0 21.1 21.2 ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานพระบรมราชานุญาตเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญต่างประเทศ, เล่ม ๒๔ ตอนที่ ๓๘ หน้า ๑๐๐๘, ๒๒ ธันวาคม ๑๒๖
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานพระบรมราชานุญาตเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญต่างประเทศ, เล่ม ๒๔ ตอนที่ ๓๘ หน้า ๑๐๐๗, ๒๒ ธันวาคม ๑๒๖
 | บทความชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |