เบ-ลอ กุน
เบ-ลอ กุน (นามแรกเกิด เบ-ลอ โกฮ์น; 20 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1886 – 29 สิงหาคม ค.ศ. 1938) เป็นนักการเมืองและนักปฏิวัติคอมมิวนิสต์ชาวฮังการี ผู้ซึ่งปกครองสาธารณรัฐโซเวียตฮังการีใน ค.ศ. 1919 หลังจากเข้าศึกษาที่มหาวิทยาลัยฟรันทซ์โยเซ็ฟ ณ เมืองซิลาจแชฮ (ปัจจุบันอยู่ในประเทศโรมาเนีย) กุนได้ทำงานเป็นนักข่าว ต่อมาเขาได้รับใช้กองทัพออสเตรีย-ฮังการีในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 และถูกจับกุมตัวโดยกองทัพจักรวรรดิรัสเซีย ใน ค.ศ. 1916 หลังจากนั้นเขาถูกส่งตัวไปยังค่ายเชลยศึกบริเวณเทือกเขายูรัล ในช่วงเวลานี้เองที่กุนได้เปิดรับแนวคิดของคอมมิวนิสต์ และใน ค.ศ. 1918 เขาได้ก่อตั้งกลุ่มฮังการีของพรรคคอมมิวนิสต์รัสเซียในมอสโก ทำให้เขาเป็นเพื่อนสนิทกับวลาดีมีร์ เลนิน และร่วมต่อสู้กับเหล่าบอลเชวิคในสงครามกลางเมืองรัสเซีย
เบ-ลอ กุน | |
---|---|
เบ-ลอ กุน ใน ค.ศ. 1919 | |
กรรมการราษฎร ฝ่ายกิจการต่างประเทศโซเวียตฮังการี | |
ดำรงตำแหน่ง 12 มีนาคม – 1 สิงหาคม 1919 | |
ก่อนหน้า | แฟแร็นตส์ ฮอร์แรร์ |
ถัดไป | เปแตร์ อาโก็ชโตน |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | 20 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1886 แลล ราชอาณาจักรฮังการี (ปัจจุบันคือฮอด็อด โรมาเนีย) |
เสียชีวิต | 29 สิงหาคม ค.ศ. 1938[1] สนามยิงเป้าคอมมูนาร์คา มอสโก รัสเซียโซเวียต สหภาพโซเวียต | (52 ปี)
พรรคการเมือง | พรรคประชาธิปไตยสังคมนิยมฮังการี (MSZDP) พรรคคอมมิวนิสต์ฮังการี (KMP) |
คู่สมรส | อิเรน กาล |
บุตร | มิกโลช อากแนช |
บุพการี | ชอมู โกฮ์น โรซอ โกล์ดแบร์แกร์ |
ศิษย์เก่า | มหาวิทยาลัยฟรันทซ์โยเซ็ฟ |
วิชาชีพ | นักการเมือง นักข่าว |
ในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1918 กุนได้เดินทางกลับฮังการีด้วยการสนับสนุนจากโซเวียต และจัดตั้งพรรคอมมิวนิสต์ฮังการี ด้วยการใช้กลวิธีต่าง ๆ ของเลนิน ทำให้เขาสามารถก่อกวนรัฐบาลของมิฮาย กาโรยี ได้อย่างดี และกุนยังได้รับความนิยมเป็นอย่างมากแม้ตัวเขาจะถูกคุมขังอยู่ก็ตาม หลังจากที่เขาได้รับการปล่อยตัวในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1918 กุนจึงกระทำการรัฐประหารได้สำเร็จ เขาได้ก่อตั้งรัฐบาลผสมคอมมิวนิสต์-ประชาธิปไตยสังคมนิยม และประกาศจัดตั้งสาธารณรัฐโซเวียตฮังการี แม้ว่าผู้นำทางนิตินัยของสาธารณรัฐจะเป็นประธานาธิบดีซานโดร์ กอร์บอยี แต่อำนาจที่แท้จริงอยู่ในมือของกุน ซึ่งเป็นกรรมการราษฎรฝ่ายกิจการต่างประเทศ เขายังคงติดต่อกับเลนินผ่านทางวิทยุโทรเลขและได้รับคำสั่งและคำแนะนำโดยตรงจากเครมลิน[2]
ระบอบการปกครองใหม่ที่พึ่งก่อตั้งขึ้นได้ล่มสลายภายในสี่เดือน เนื่องจากการรุกรานของโรมาเนีย และความไม่พอใจเป็นอย่างยิ่งของหมู่ประชาชนชาวฮังการี กุนได้หลบหนีไปยังสหภาพโซเวียต ซึ่งเขาได้ทำงานเป็นเจ้าหน้าที่องค์การคอมมิวนิสต์สากล ในฐานะหัวหน้าคณะกรรมการปฏิวัติไครเมีย ตั้งแต่ ค.ศ. 1920 เขาจัดตั้งและเข้าไปมีส่วนร่วมในความน่าสะพรึงกลัวแดงในไครเมีย (ค.ศ. 1920–1921) ต่อมาเขาได้มีส่วนร่วมกับการจราจลเดือนมีนาคม ค.ศ. 1921 ในเยอรมนี แต่ไม่ประสบผลสำเร็จ
ระหว่างการกวาดล้างใหญ่ช่วงปลายทศวรรษ 1930 กุนถูกกล่าวหาว่าเป็นพวกทรอตสกี เขาถูกจับกุม สอบปากคำ และถูกประหารชีวิตอย่างรวบรัด ร่างของเขาได้รับการฟื้นฟูขึ้นมาอีกครั้งโดยผู้นำโซเวียตใน ค.ศ. 1956 หลังจากการเสียชีวิตของโจเซฟ สตาลิน พร้อมกับการล้มล้างอิทธิพลของสตาลิน ภายใต้คำสั่งการของนีกีตา ครุชชอฟ
อ้างอิง
แก้- ↑ "Victims of Political Terror in the USSR - Kun Bela Morisovich". Memorial with Commissioner on Human Rights in the Russian Federation, Russian United Democratic Part "Yabloko" and Swiss Agency for Development and Cooperation (ภาษารัสเซีย). 2007.
- ↑ Arthur Asa Berger (2017). The Great Globe Itself: A Preface to World Affairs. Routledge. p. 85. ISBN 9781351481861.
หนังสืออ่านเพิ่ม
แก้- Hungary (The Virtual Jewish World) - Jewish Virtual Library
- György Borsányi, The Life of a Communist Revolutionary, Béla Kun translated by Mario Fenyo, Boulder, Colorado: Social Science Monographs; New York: Distributed by Columbia University Press, 1993.
- Andrew C. Janos and William Slottman (eds.), Revolution in perspective: essays on the Hungarian Soviet Republic of 1919: Published for the University of California, Berkeley, Center for Slavic and East European Studies, Berkeley, California: University of California Press, 1971.
- Andrew C. Janos (1982). The Politics of Backwardness In Hungary 1825–1945. Princeton: Princeton University Press. ISBN 9780691101231. JSTOR j.ctt7rstz.
- Béla Menczer, Béla Kun and the Hungarian Revolution of 1919 pages 299–309 from History Today, Volume XIX, Issue #5, London: History Today Inc., May 1969.
- Rudolf Tőkés, Béla Kun and the Hungarian Soviet Republic: the origins and role of the Communist Party of Hungary in the revolutions of 1918–1919 New York: published for the Hoover Institution on War, Revolution, and Peace, Stanford, California, by F. A. Praeger, 1967.
- Iván Völgyes, (ed.), Hungary in Revolution, 1918–19: nine essays Lincoln: University of Nebraska Press, 1971.
- Louis Birinyi, The Tragedy of Hungary, An Appeal for World Peace Cleveland, 1924.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- Béla Kun Internet Archive at Marxists Internet Archive.
- Wireless Message to Béla Kun, 23 March 1919.
- Crimean government on the ethnic cleansing among Crimean Turks.
- กฤตภาคจากหนังสือพิมพ์เกี่ยวกับ เบ-ลอ กุน ในหอจดหมายเหตุข่าวสารคริสต์ศตวรรษที่ 20 ของ ZBW