สุริยนันทนา สุจริตกุล

ท่านผู้หญิงสุริยนันทนา สุจริตกุล (เดิม: หม่อมเจ้าสุริยนันทนา สุริยง; 7 สิงหาคม พ.ศ. 2456 — 4 สิงหาคม พ.ศ. 2557) เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส ประสูติแต่หม่อมเรณี สุริยง ณ อยุธยา

ท่านผู้หญิง สุริยนันทนา สุจริตกุล ท.จ.ว., ต.ช., ต.ม., ช.ร., ภ.ป.ร.๓
เกิด	หม่อมเจ้าสุริยนันทนา 7 สิงหาคม พ.ศ. 2456
เสียชีวิต	4 สิงหาคม พ.ศ. 2557 (100 ปี)
คู่สมรส	จิตติ สุจริตกุล (2485–2513)
บุตร	ไกรจิตต์ สุจริตกุล
บิดามารดา	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส หม่อมเรณี สุริยง ณ อยุธยา

ประวัติ

ท่านผู้หญิงสุริยนันทนา สุจริตกุล มีพระยศเมื่อประสูติที่ หม่อมเจ้าสุริยนันทนา มีนามลำลองว่า ท่านหญิงน้อย เป็นพระธิดาลำดับที่ 2 ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส ลำดับที่ 1 ที่ประสูติในหม่อมเรณี สุริยง ณ อยุธยา บุตรีของร้อยเอก ไมเคิล ฟุสโก ชาวอเมริกันเชื้อสายอิตาลี ครูแตรในกรมทหารแตรมะรีน ซึ่งหม่อมเรณี (Renée Fusco) มีฝาแฝดชื่อ หม่อมเรณิ (Reni Fusco) ซึ่งเป็นหม่อมในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส เช่นกัน หม่อมเจ้าสุริยนันทนามีอนุชาร่วมหม่อมมารดา 1 องค์ คือ หม่อมเจ้าสุริยทัตรังสรรค์ สุริยง ในวัยเยาว์หม่อมเจ้าสุริยนันทนาได้ประทับกับสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ณ วังสระปทุม และทรงเข้าศึกษาที่โรงเรียนราชินี หลังสำเร็จการศึกษาได้รับราชการเป็นครูสอนที่โรงเรียนราชินีบน

หม่อมเจ้าสุริยนันทนา สุริยง ได้ขอพระราชทานกราบบังคมทูลลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์ เมื่อวันที่ 5 กันยายน พ.ศ. 2485 เพื่อสมรสกับจิตติ สุจริตกุล ซึ่งเป็นอดีตเอกอัครราชทูต และอดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศ (ประเทศไทย) มีโอรส 1 คน คือ ไกรจิตต์ สุจริตกุล สมรสกับพัลลภา สุจริตกุล (สกุลเดิม หงสกุล) มีบุตรสองคน คือ โสภณา สุจริตกุล และศักดิ์สุริยง สุจริตกุล

หลังการสมรส ท่านผู้หญิงสุริยนันทนาได้ช่วยเหลือสามีที่ปฏิบัติราชการในตำแหน่งเอกอัครราชทูตในหลายประเทศ รวมถึงอดีตปลัดกระทรวงการต่างประเทศ และอดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศ รวมทั้งเคยถวายการรับใช้สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เมื่อครั้งประทับอยู่ที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ และได้รับพระมหากรุณาธิคุณให้เป็นผู้แทนพระองค์ในการปฏิบัติพระราชกรณียกิจต่าง ๆ

ปัจฉิมวัยและอนิจกรรม

เมื่อปี พ.ศ. 2545 ท่านผู้หญิงสุริยนันทนา สุจริตกุล ประชวรด้วยพระโรคชราและพระสมองเสื่อม ศาลเยาวชนและครอบครัวกลางจึงมีคำสั่งให้ท่านผู้หญิงสุริยนันทนาเป็นบุคคลไร้ความสามารถ และให้ศักดิ์สุริยงผู้เป็นนัดดาทำการอนุบาล ท่านผู้หญิงสุริยนันทนา สุจริตกุล ถึงแก่อนิจกรรมด้วยพระโรคปัปผาสะบวม เมื่อวันที่ 4 สิงหาคม พ.ศ. 2557 สิริชันษา 100 ปี นับเป็นพระราชนัดดาชั้นหม่อมเจ้าในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่มีชันษาสูงที่สุด ในการนี้ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานน้ำหลวงอาบศพ และพระราชทานโกศราชวงศ์ พร้อมฉัตรเครื่องสูงทองแผ่ลวดตั้งประดับเป็นเกียรติยศศพ ณ วัดมกุฏกษัตริยารามราชวรวิหาร และพระราชทานพระพิธีธรรมสวดพระอภิธรรมศพ มีกำหนด 7 คืน ตั้งแต่วันที่ 6 ถึง 11 สิงหาคม พ.ศ. 2557

เมื่อวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2557 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชทานเพลิงศพ ท่านผู้หญิงสุริยนันทนา สุจริตกุล ณ เมรุหน้าพลับพลาพิเศษ วัดมกุฏกษัตริยารามราชวรวิหาร

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2534 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายใน)
• พ.ศ. 2512 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์ช้างเผือก (ต.ช.)
• พ.ศ. 2498 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์มงกุฎไทย (ต.ม.)
• พ.ศ. 2484 – เหรียญช่วยราชการเขตภายใน การรบสงครามอินโดจีน (ช.ร.)
• พ.ศ. 2504 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 3 (ภ.ป.ร.3)
• พ.ศ. 2469 – เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 7 (ร.ร.ศ.7)

ลำดับสาแหรก

ลำดับสาแหรกของสุริยนันทนา สุจริตกุล

16. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย               8. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                       17. สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี               4. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                             18. สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์               9. สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี                       19. หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา               2. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไชยาศรีสุริโยภาส                                   20. สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค)               10. เจ้าพระยาสุรวงษ์ไวยวัฒน์ (วร บุนนาค)                       21. กลิ่น บุนนาค               5. เจ้าจอมมารดาโหมด ในรัชกาลที่ 5                             11. อิ่ม บุนนาค                       1. สุริยนันทนา สุจริตกุล                                         6. ไมเคิล ฟุสโก                             3. หม่อมเรณี สุริยง ณ อยุธยา