เจ้าพระยาสิริรัตนมนตรี (หงส์ สุจริตกุล)
มหาอำมาตย์โท เจ้าพระยาสิริรัตนมนตรี (หงส์ สุจริตกุล) อดีตรัฐมนตรีและองคมนตรี[1] ได้รับพระราชทานนามสกุล "สุจริตกุล"[2]
ประวัติ
แก้เจ้าพระยาสิริรัตนมนตรี มีนามเดิมว่าหงส์ เกิดเมื่อวันศุกร์ ขึ้น 6 ค่ำ เดือน 9 ปีมะแม ตรงกับวันที่ 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2378[3] เป็นบุตรคนโตหลวงอาสาสำแดง (แตง) และคุณท้าวสุจริตธำรง (นาค)
ได้รับราชการเป็นมหาดเล็กตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้รับแต่งตั้งเป็นนายพลพัน หุ้มแพรมหาดเล็ก แล้วเลื่อนเป็นนายจ่าเรศ ถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้รับบรรดาศักดิ์เป็นหลวงนาวานุรักษ์ กรมรักษาโรงเรือ ต่อมาเลื่อนเป็นพระยาราชประสิทธิ์ แล้วเลื่อนเป็นพระยาศรีพิพัฒน์รัตนราชโกษาธิบดี ในปี พ.ศ. 2437[4]
วันอังคารที่ 3 มกราคม ร.ศ. 129 (พ.ศ. 2453) ได้รับสถาปนาเป็นเจ้าพระยา มีสมญาจารึกในหิรัญบัฏว่า เจ้าพระยาสิริรัตนมนตรี เทพวัชรีมหาประยุรญาติ บรมนารถมานิตวิสิษฐศักดิ์ สัตยารักษ์สถาพร จิรุปกรณ์ราชกิจ สุจริตจริยวัตร รัตตัญญุบุรุษ สุทธิถิราธยาไศรย ศรีรัตนไตรยคุณธาดา อภัยพิริยบรากรมพาหุ ถือศักดินา 10,000[5]
เจ้าพระยาสิริรัตนมนตรี ป่วยเป็นโรคชรา ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ 1 กันยายน พ.ศ. 2463 เวลา 20:30 น. สิริอายุได้ 86 ปี ได้รับพระราชทานโกศไม้สิบสองบรรจุศพ[1]
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
แก้- พ.ศ. 2453 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายหน้า)[6]
- พ.ศ. 2444 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)[7]
- พ.ศ. 2442 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)[8]
- พ.ศ. 2436 – เหรียญดุษฎีมาลา เข็มราชการในพระองค์ (ร.ด.ม.(พ))[9]
- พ.ศ. 2436 – เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ))[9]
- พ.ศ. 2439 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)[10]
- พ.ศ. 2447 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 4 ชั้นที่ 3 (ม.ป.ร.3)[11]
- พ.ศ. 2451 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 3 (จ.ป.ร.3)[12]
- พ.ศ. 2454 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 2 (ว.ป.ร.2)[13]
ลำดับสาแหรก
แก้ลำดับสาแหรกของเจ้าพระยาสิริรัตนมนตรี (หงส์ สุจริตกุล) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
อ้างอิง
แก้- เชิงอรรถ
- ↑ 1.0 1.1 ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวอสัญกรรม, เล่ม ๓๗, ตอน ๐, ๕ กันยายน ๒๔๖๓, หน้า ๑๗๐๕-๕
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงมุรธาธร เรื่อง ประกาศพระราชทานนามสกุล ครั้งที่ ๑ เก็บถาวร 2011-11-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๓๐, ตอน ๐ ง, ๒๖ มิถุนายน ๒๔๕๖, หน้า ๖๕๓
- ↑ เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์, หน้า 163 (เชิงอรรถ)
- ↑ เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์, หน้า 160
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศตั้งเจ้าพระยา, เล่ม ๒๗, ตอน ๐ ง, ๑๑ มกราคม ๒๔๕๓, หน้า ๒๔๒๓-๖
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า, เล่ม ๒๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๔๐๐, ๑๑ มกราคม ๑๒๙
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2019-05-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๘ ตอนที่ ๔๖ หน้า ๘๗๔, ๑๖ กุมภาพันธ์ ๑๒๐
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๖ ตอนที่ ๒๖ หน้า ๓๖๒, ๒๔ กันยายน ๑๑๘
- ↑ 9.0 9.1 ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๐ ตอนที่ ๔๒ หน้า ๔๗๑, ๑๔ มกราคม ๑๑๒
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และสัญญาบัตร, เล่ม ๑๓ ตอนที่ ๒๖ หน้า ๒๘๕, ๒๗ กันยายน ๑๑๕
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ ๔ เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๒๑ ตอนที่ ๓๒ หน้า ๕๖๕, ๖ พฤศจิกายน ๑๒๓
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบันฝ่ายหน้า, เล่ม ๒๕ ตอนที่ ๓๕ หน้า ๑๐๑๓, ๒๙ พฤศจิกายน ๑๒๗
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบันฝ่ายหน้า เก็บถาวร 2015-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๒๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๔๑๒, ๑๑ มกราคม ๑๒๙
- บรรณานุกรม
- สมมตอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 404 หน้า. หน้า 160-3. ISBN 974-417-534-6