อารยสมาช
อารยสมาช (ฮินดี: आर्य समाज, ārya samāj; ปัญจาบ: ਆਰਯ ਸਮਾਜ, āraya samāja; สันสกฤต: आर्यसमाज, āryasamaj) หรือ สมาคมของชาวอารยัน เป็นสมาคมของผู้นับถือศาสนาฮินดูโดยสวามีทยานันทะ สรัสวตีเป็นผู้ก่อตั้งที่บอมเบย์เมื่อ 10 เมษายน พ.ศ. 2418[1] เพื่อรวบรวมชาวฮินดูให้เป็นปึกแผ่น ปฏิรูปศาสนาฮินดูและฟื้นฟูสังคมของชาวฮินดู เพื่อต่อสู้กับอารยธรรมตะวันตก แนวคิดของสวามีทยานันทะ สรัสวตีนั้นตำหนิระบบวรรณะที่ปฏิบัติในสมัยหลัง และต่อต้านการแต่งงานในวัยเด็ก
แสตมป์อารยสมาช (ค.ศ. 2000) | |
คําขวัญ | "कृण्वन्तो विश्वमार्यम्" Make the world noble! |
---|---|
ก่อตั้ง | 10 เมษายน พ.ศ. 2418 บอมเบย์, Bombay Presidency, บริติชราช (ปัจจุบันคือมุมไบ, รัฐมหาราษฏระ, อินเดีย) |
ผู้ก่อตั้ง | ทยานันท์ สรัสวตี |
ประเภท | องค์กรศาสนา |
สถานะตามกฎหมาย | มูลนิธิ |
วัตถุประสงค์ | การศึกษา, ศาสนศึกษา, จิตวิญญาณ, การปฏิรูปสังคม |
สํานักงานใหญ่ | นิวเดลี, เดลี, ประเทศอินเดีย |
พิกัด | 28°21′32″N 77°8′4″E / 28.35889°N 77.13444°E |
พื้นที่ให้บริการ | ทั่วโลก |
ภาษาทางการ | ภาษาฮินดี |
องค์กรแม่ | श्रीमती परोपकारिणी सभा – Shreemati Paropkarini Sabha |
เว็บไซต์ | http://www.thearyasamaj.org |
อารยสมาชมีรากฐานที่มั่นคงในภูมิภาคปัญจาบ และยังได้เชิญชวนชาวอินเดียที่นับถือศาสนาอิสลามมาเข้าร่วมพิธีศุทธิเพื่อกลับมานับถือศาสนาฮินดูดังเดิม การกระทำของสมาคมนี้ทำให้การแตกแยกทางศาสนาในอินเดียมีมากขึ้น หลังจากสวามีทยานันทะ สรัสวตีถึงแก่กรรมเมื่อ พ.ศ. 2426 อารยสมาชในปัญจาบ อุตตรประเทศ และราชสถานได้สร้างโรงเรียนมัธยมทยานันทะ แองโกลเวทที่เมืองลาฮอร์เมื่อ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2429 ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากชาวฮินดูอย่างกว้างขวาง และได้ขยายการศึกษาถึงระดับอุดมศึกษาใน พ.ศ. 2432 ภายหลัง อารยสมาชได้แตกออกเป็น 2 กลุ่มคือกลุ่มสายกลางมีอำนาจด้านการจัดการศึกษา และพวกหัวรุนแรงที่เน้นเผยแพร่ความเชื่อทางศาสนาฮินดู
อารยสมาชขยายตัวอย่างรวดเร็ว มีการก่อตั้งองค์กรในชื่ออารยสมาชทั้งในและนอกประเทศอินเดีย มีการดำเนินงานเพื่อปกป้องชุมชนฮินดูอย่างเต็มที่และได้ส่งผู้แทนไปเปลี่ยนศาสนาแก่ผู้ที่เคยนับถือศาสนาฮินดูและถูกบังคับให้นับถือศาสนาอิสลามในรัฐเกรละ รวมทั้งรณรงค์การเปลี่ยนศาสนาให้กับชาวมัลกนะ ราชปุตที่เคยถูกบังคับให้เปลี่ยนศาสนาเช่นกัน อย่างไรก็ตาม เมื่ออารยสมาชเข้าร่วมในการต่อต้านรัฐบาลมากขึ้น เช่น การต่อต้านผู้ปกครองในแคว้นไฮเดอราบาด เมื่อ พ.ศ. 2482 และการต่อต้านรัฐบาลในแคว้นสินธ์ใน พ.ศ. 2489 อารยสมาชจึงถูกปราบปรามจนอ่อนกำลังลง
อ้างอิง
แก้- ↑ Hastings, James (24 มกราคม 2003). John A. Selbie (บ.ก.). Encyclopedia of Religion and Ethics, Part 3. Kessinger Publishing. p. 57. ISBN 0-7661-3671-X.
บรรณานุกรม
แก้- ปิยนาค บุญนาค (1996). อารยสมาช. สารานุกรมประวัติศาสตร์สากลสมัยใหม่: เอเชีย เล่ม 1 อักษร A-B ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน. pp. 258–260. ISBN 974-8122-83-2.
ดูเพิ่ม
แก้- Pt. Chamupati, M.A., Ten Commandments of Arya Samaj, New Delhi: D.A.V. Publications (2001)
- J.T.F. Jordens, Dayanada Saraswati, Delhi: Oxford University Press (1978).
- Lajpat Rai, The Arya Samaj: An Account of its Aims, Doctrine and Activities, with a Biographical Sketch of the Founder, D.A.V. College Managing Committee, New Delhi (1915), ISBN 978-81-85047-77-5.
- Lajpat Rai, A History of the Arya Samaj, (Rep.) New Delhi (1993), ISBN 81-215-0578-X.
- M. Ruthven, Fundamentalism: A Very Short Introduction, Oxford University Press, USA (2007), ISBN 978-0-19-921270-5.
- J.M. Sharma, Swami Dayanand: A Biography, USB Publishers Distributors Ltd., India (1998), ISBN 81-7476-212-4.
- Rajender Sethi, Rashtra Pitamah Swami Dayanand Saraswati published by M R Sethi Educational Trust Chandigarh
- The Origin, Scope and Mission of the Arya Samaj, by Ganga Prasad Upadhyaya. Published by Arya Samaj, 1954.
- The Arya Samaj, by Vaidyanath Shastri. Published by Sarvadeshik Arya Pratinidhi Sabha, 1967.
- The Arya Samaj and Indian Nationalism, 1875–1920, by Dhanpati Pandey. Published by S. Chand, 1972.
- A Critical Study of the Contribution of the Arya Samaj to Indian Education, by Saraswati Shantipriya Pandit. Published by Sarvadeshik Arya, Pratinidhi Sabha, 1975.
- Arya Samaj and Indians Abroad, by Nardev Vedalankar, Manohar Somera. Published by Sarvadeshik Arya Pratinidhi Sabha, 1975.
- The Arya Samaj: Hindu Without Hinduism, by D. Vable. Published by Vikas, 1983. ISBN 0-7069-2131-3.
- Social Movements and Social Change: A Study of Arya Samaj and Untouchables in Punjab, by Satish Kumar Sharma. Published by B.R. Publishing, 1985.
- Arya Samaj and the Freedom Movement: 1875–1918, by Kripal Chandra Yadav, Krishan Singh Arya. Manohar Publications, 1988. ISBN 81-85054-42-8.
- Arya Samaj Movement in India, 1875–1947, by Gulshan Swarup Saxena. Published by Commonwealth Publishers, 1990. ISBN 81-7169-045-9.
- "Rashtra Pitamah" Swami Dayanand Saraswati by Rajender Sethi, published by M R Sethi Educational Trust Chandigarh
- Hinduism Today by R. M. Chopra, 2009.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ อารยสมาช
- Arya Pratinidhi Sabha and Arya Samaj of Melbourne
- Aryasamaj Rajkot, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 14 เมษายน 2013
- Aryasamaj Jamnagar
- Arya Pratinidhi Sabha, America
- Arya Sabha Mauritius, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 เมษายน 2012
- Pratinidhi Arya Sabha Nederland
- Arya Pratinidhi Sabha Queensland, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 21 กรกฎาคม 2013