พระเจ้าสามแสนไท
สมเด็จพระเจ้าสามแสนไท หรือ สมเด็จพระเจ้าสามแสนไทไตรภูวนาถ (ลาว : ສົມເດັດພະເຈົ້າສາມແສນໄທໄຕພູວະນາດ)ทรงเป็นกษัตริย์พระองค์ที่ 2 แห่งอาณาจักรล้านช้าง พระองค์เป็นพระราชโอรสของพระเจ้าฟ้างุ้ม ประสูติเมื่อ พ.ศ. 1899 พระองค์ปกครองล้านช้างตั้งแต่ปี พ.ศ. 1914 ถึง 1959
| พระเจ้าสามแสนไท | |
|---|---|
| ครองราชย์ | พ.ศ. 1914 - 1959 |
| รัชกาลก่อนหน้า | พระเจ้าฟ้างุ้ม |
| รัชกาลถัดไป | พระยาล้านคำแดง |
| พระมเหสี | เจ้าหญิงงอฟ้า เจ้าหญิงน้อย |
| พระราชบุตร | 11 พระองค์ |
| พระราชบิดา | พระเจ้าฟ้างุ้ม |
เหตุการณ์ในรัชสมัย
แก้เหตุการณ์สำคัญในรัชกาลนี้ได้แก่ ยกกองทัพไปปราบปรามเชียงใหม่ในรัชสมัยพระเจ้ากือนา เจ้าเมืองเชียงใหม่ได้ยอมอ่อนน้อมและถวายพระนางแก้วอ่อนสอเป็นพระมเหสี อย่างไรก็ตาม ข้อมูลในการศึกครั้งนี้ไม่ปรากฏเอกสารหลักฐานในฝ่ายล้านนาเลย นอกจากนั้น สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1 ได้เสริมสร้างสัมพันธไมตรีกับหลวงพระบางโดยถวายพระนางแก้วยอดฟ้ากัลยาณีไปเป็นพระมเหสี นอกจากนั้น ในรัชกาลนี้ เมืองเชียงสาและเมืองเซียนก่อกบฏ พระองค์ได้ให้เจ้าเมืองเชียงขวางยกทัพไปปราบได้สำเร็จ ในรัชกาลของพระองค์ได้ส่งเสริมพระพุทธศาสนา สร้างวัดมโนรมย์ วัดอุโบสถ และจัดการปกครองโดยแยกฝ่ายทหารและพลเรือนออกจากกัน
พระราชโอรส
แก้พระองค์มีพระราชโอรสที่สำคัญ 5 พระองค์ คือ
- พระยาล้านคำแดง เกิดแต่เจ้านางน้อยนงเฮียว ทรงตั้งเป็นพระยาแสนเมืองนครหลวง เมื่อพระราชบิดาสวรรคตได้ขึ้นครองราชย์แทน
- เจ้าลือไชย ทรงตั้งเป็นพระยาหมื่นบ้าน เจ้าเมืองกะบองหรือเมืองคำเกิดในปัจจุบัน ได้ขึ้นครองราชย์เป็นกษัตริย์หุ่นในยุคที่พระนางแก้วพิมพาอยู่เบื้องหลัง
- เจ้าคำเต็มซ้า เกิดแต่เจ้านางแก้วสีดา เป็นพระยาเมืองปาก ครองเมืองปากห้วยหลวง ได้ขึ้นครองราชย์เป็นกษัตริย์หุ่นในยุคที่พระนางแก้วพิมพาอยู่เบื้องหลัง
- เจ้าวังบุรี เกิดแต่พระนางแก้วยอดฟ้ากัลยาณี ตั้งเป็นพระยาขวาป่าสัก ครองเมืองเวียงจันทน์ ได้ขึ้นครองราชย์หลังจากปราบพระนางแก้วพิมพาไปได้แล้ว
- เจ้าก้อนคำ เกิดแต่เจ้านางน้อยอ่อนสอ ตั้งเป็นพระยาจิกคำ เจ้าเมืองอ่อนสอ ได้ขึ้นครองราชย์เป็นกษัตริย์หุ่นในยุคที่พระนางแก้วพิมพาอยู่เบื้องหลัง
พงศาวลี
แก้| พงศาวลีของพระเจ้าสามแสนไท | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อ้างอิง
แก้- มหาบุนมี เทบสีเมือง. ความเป็นมาของชนชาติลาว เล่ม 2 อาณาจักรลาวล้านช้างตอนต้น. แปลโดย ไผท ภูธา. กทม. สุขภาพใจ. 2554.หน้า 225 - 229
- บุญช่วย ศรีสวัสดิ์. ราชอาณาจักรลาว. พิมพ์ครั้งที่ 2. กทม. ศยาม. 2557