บรรจบ บรรณรุจิ

ศาสตราจารย์พิเศษ ร้อยโท บรรจบ บรรณรุจิ (นามสกุลเดิม: ปั๋งมี) (12 มกราคม พ.ศ. 2496 - ) อดีตอนุศาสนาจารย์ ประจำกรมยุทธศึกษาทหารบก และกรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ ดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์ ภาควิชาภาษาตะวันออก จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และราชบัณฑิต

ศาสตราจารย์พิเศษ ร้อยโท บรรจบ บรรณรุจิ ท.ช., ท.ม.
เกิด	บรรจบ บรรณรุจิ 12 มกราคม พ.ศ. 2496
สัญชาติ	ไทย
การศึกษา	เปรียญธรรม 9 ประโยค ปริญญาเอก
องค์การ	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ราชบัณฑิตยสถาน

ประวัติ

กำเนิด

ศาสตราจารย์พิเศษ ร้อยโท บรรจบ บรรณรุจิ เกิดเมื่อวันที่ 12 มกราคม พ.ศ. 2496 ณ บ้านเลขที่ 18 หมู่ 2 ตำบลธรรมเสน อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี

การบรรพชา

ศาสตราจารย์พิเศษ ร้อยโท ดร.บรรจบ บรรณรุจิ ได้บรรพชาเป็นสามเณร ที่วัดแก้วฟ้า อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี จนกระทั่งปี พ.ศ. 2516 สอบได้เปรียญธรรม 9 ประโยคขณะยังเป็นสามเณร จึงได้รับพระราชทานพระบรมราชานุเคราะห์จากพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงรับเป็น นาคหลวง อุปสมบท ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม โดยมีสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ปุ่น ปุณฺณสิริ) เป็นพระอุปัชฌาย์ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (พุฒ สุวฑฺฒโน) เป็นพระอนุสาวนาจารย์

การศึกษา

ศาสตราจารย์พิเศษ ร้อยโท ดร.บรรจบ บรรณรุจิ สอบได้เปรียญธรรม 9 ประโยค (ป.ธ.9) ในปี พ.ศ. 2516 เมื่อขณะที่เป็นสามเณร จากนั้นเข้าศึกษาระดับปริญญาตรีที่มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้รับวุฒิพุทธศาสตรบัณฑิต (พธ.บ.) เมื่อ พ.ศ. 2521 สำเร็จการศึกษาในระดับปริญญาโทเมื่อ พ.ศ. 2532 ในหลักสูตรอักษรศาสตรมหาบัณฑิต (อ.ม.) สาขาภาษาบาลีและสันสกฤต คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และได้ศึกษาต่อที่ประเทศอินเดียและสำเร็จระดับปริญญาเอกเมื่อ พ.ศ. 2540 สาขาพุทธปรัชญา ณ มหาวิทยาลัยมคธ ประเทศอินเดีย

หน้าที่การงานปัจจุบัน

ดำรงตำแหน่งเป็นศาสตราจารย์พิเศษ ภาควิชาภาษาตะวันออก จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และดำรงตำแหน่งเป็นภาคีสมาชิก สาขาศาสนศาสตร์ สำนักธรรมศาสตร์และการเมือง ราชบัณฑิตยสถาน

ด้านการเมือง

ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2562 เขาได้รับการเสนอชื่อเป็นบุคคลที่พรรคการเมืองจะเสนอให้รัฐสภาพิจารณาแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรี ในนามพรรคแผ่นดินธรรม

ผลงาน

งานวิชาการ

ท่านมีงานเขียนหลากหลายรูปแบบ ทั้งที่เป็นตำราเรียนและหนังสือปรัชญาพุทธศาสนา เช่น;

• จิต มโน วิญญาณ
• ปฏิจจสมุปบาท,
• อสีติมหาสาวก
• ภิกษุณี:พุทธสาวิกาครั้งพุทธกาล
• พุทธประวัติ:ประสูติ-ตรัสรู้
• พระเวสสันดร:มหาบุรุษแห่งหิมพานต์
• ไวยากรณ์ภาษาบาลี
• ไวยากรณ์บาลีเบื้องต้น
• นิทานปรัชญาพุทธ ชุดผู้แสวงหา
• บทเพลงพระนิพพาน
• ปาฏิหาริย์:สื่อการสอนของพระพุทธเจ้า
• จิตวิเคราะห์เปรียบเทียบระหว่างพระพุทธเจ้ากับซิกมันด์ฟรอยด์
• ฯลฯ

งานแปล

• พระพุทธเจ้าสอนอะไร
• พระพุทธเจ้า พระศาสดา...โลกลืมไม่ได้
• พระพุทธศาสนาเพื่อโลกสมัยใหม่
• สัทธรรมปุณฑรีกสูตร 3 สูตร
• ประวัติศาสตร์อินเดียโบราณ
• ฯลฯ

งานวิจัย

• ปัญญาในธัมมจักกัปปวัฒนสูตร:ชื่อเรียกและพัฒนาการ
• โสตัตถกีมหานิทาน:การชำระและการศึกษาวิเคราะห์ ฯลฯ

บทความ

• สังคมในทรรศนะของพระพุทธศาสนา
• มองชีวิตไทยผ่านพระไตรปิฎก
• มองรัฐธรรมนูญ ฉบับพุทธศักราช 2550 ผ่านมิติทางศาสนา
• บวชที่มา:ความหมาย และอิทธิพล
• โคลนนิ่งแล้วได้อะไร คำถามจากวิทยาศาสตร์-คำตอบจากพุทธศาสนา
• พระนางพิมพา ในวารสารราชบัณฑิตยสถาน เมษายน - มิถุนายน พ.ศ. 2539
• พระพุทธศาสนาในจีนสองยุค ในวารสารราชบัณฑิตยสถาน กรกฎาคม - กันยายน พ.ศ. 2540
• คำสอนของพระพุทธเจ้าในชื่อต่าง ๆ ในวารสารศาสนปริทรรศน์ พฤศจิกายน พ.ศ. 2542
• พระพุทธศาสนาในฐานะเป็นฐานหนึ่งของปัญญาไทย ในวารสารราชบัณฑิตยสถานฉบับพิเศษ เมษายน พ.ศ. 2543
• ฯลฯ

งานบริการวิชาการ

นอกจากงานประจำที่สอนนิสิตในจุฬาลงกรณ์ และเป็นภาคีสมาชิกของราชบัณฑิตยสถานแล้ว ท่านยังมีงานบริการวิชาการอื่น ๆ อีกเช่น กรรมการจัดทำพจนานุกรมศัพท์พระไตรปิฎก ราชบัณฑิตยสถาน, กรรมการจัดทำพจนานุกรมศัพท์ศาสนาสากล ราชบัณฑิตยสถาน ฯลฯ

งานเผยแผ่พุทธศาสนา

ท่านนำที่พักส่วนตัวเปิดเป็นสถานที่ฝึกสอน อบรม ความรู้ทางด้านพุทธศาสนา โดยเปิดเป็นสาขาที่ ๙ ของสถาบันจิตตานุภาพ ซึ่งก่อตั้งโดยพระธรรมมงคลญาณ (วิริยังค์ สิรินฺธโร) ชื่อว่า บ้านบรรณรุจิ โดยมีการเปิดสอนในหลักสูตรครูสมาธิและหลักสูตรพระไตรปิฎกศึกษา

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2567 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
• พ.ศ. 2549 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์ช้างเผือก (ท.ช.)

แหล่งข้อมูลอื่น

• buddharuji.com เก็บถาวร 2011-02-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน เว็บไซต์ส่วนตัวของ ผศ.รท. บรรจบ บรรณรุจิ