ทิมบักตู

ทิมบักตู (อังกฤษ: Timbuktu) หรือ ตงบุกตู (ฝรั่งเศส: Tombouctou; ทัวเร็ก: ⵜⵏⴱⴾⵜ, อักษรโรมัน: Tin Buqt; Koyra Chiini: Tumbutu) เป็นเมืองแห่งหนึ่งของประเทศมาลี ตั้งอยู่ทางตอนกลางของประเทศที่มีแม่น้ำไนเจอร์ มีประชากรราว 54,453 คนตามสำมะโน ค.ศ. 2009 เป็นเมืองที่ได้รับจดทะเบียนเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม

ทิมบักตู ⵜⵏⴱⴾⵜ (Tamashek) Tumbutu (Koyra Chiini Songhay) Himba
เมือง
การถอดเสียง
• ทัวเร็ก:	Tin Buqt
มัดเราะซะฮ์ซ็องกอเรที่ทิมบักตู
ทิมบักตู ที่ตั้งในประเทศมาลี
พิกัด: 16°46′33″N 3°00′34″W
ประเทศ	มาลี
ภูมิภาค	ตงบุกตู
Cercle	ทิมบักตู
ก่อตั้ง	ศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสต์ศักราช
การปกครอง
• นายกเทศมนตรี	Hallé Ousmane
ความสูง	261 เมตร (856 ฟุต)
ประชากร  (2009)
• ทั้งหมด	54,453 คน
ภูมิอากาศ	BWh
แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก
เกณฑ์พิจารณา	วัฒนธรรม: ii, iv, v
อ้างอิง	119
ขึ้นทะเบียน	1988 (สมัยที่ 12th)
ภาวะอันตราย	1990–2005; 2012–ปัจจุบัน

เมืองพี่น้อง

ทิมบักตูเป็นเมืองพี่น้องกับเมืองดังนี้:

• เค็มนิทซ์ ประเทศเยอรมนี
• เฮย์-ออน-วาย ประเทศเวลส์ สหราชอราณาจักร
• อัลก็อยเราะวาน ประเทศตูนิเซีย
• มาร์ราคิช ประเทศโมร็อกโก
• Saintes ประเทศฝรั่งเศส
• เท็มพี สหรัฐ

ข้อมูลทั่วไป

• Barth, Heinrich (1857), Travels and discoveries in North and Central Africa: Being a journal of an expedition undertaken under the auspices of H. B. M.'s government, in the years 1849–1855, New York: Harper & Brothers. Google books: Volume 1, Volume 2, Volume 3. |internet Archive: Volume 3.
• Caillié, Réné (1830), Travels through Central Africa to Timbuctoo; and across the Great Desert, to Morocco, performed in the years 1824–1828, London: Colburn & Bentley. Google books: Volume 1, Volume 2.
• Cleaveland, Timothy (2008), "Timbuktu and Walata: lineages and higher education", ใน Jeppie, Shamil; Diagne, Souleymane Bachir (บ.ก.), The Meanings of Timbuktu (PDF), Cape Town: HSRC Press, pp. 77–91, ISBN 978-0-7969-2204-5, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-04-24, สืบค้นเมื่อ 2022-05-22.
• Dubois, Felix (1896), Timbuctoo the mysterious, Tombouctou la mystérieuse.English.1896, แปลโดย White, Diana, New York: Longmans, hdl:2027/mdp.39015008010343.
• Hammer, Joshua (2016). The Bad-Ass Librarians of Timbuktu And Their Race to Save the World's Most Precious Manuscripts. New York: Simon & Schuster. ISBN 978-1-4767-7743-6.
• Hacquard, Augustin (1900), Monographie de Tombouctou, Paris: Société des études coloniales & maritimes. Also available from Gallica.
• Heath, Jeffrey (1999), A Grammar of Koyra Chiini: the Songhay of Timbuktu, Berlin: Walter de Gruyter, ISBN 9783110162851.
• Hunwick, John O. (2003), Timbuktu and the Songhay Empire: Al-Sadi's Tarikh al-Sudan down to 1613 and other contemporary documents, Leiden: Brill, ISBN 978-90-04-12560-5. ISBN 978-90-04-12822-4 (paperback) First published in 1999 as ISBN 90-04-11207-3.
• Insoll, Timothy (2002), "The Archaeology of Post Medieval Timbuktu" (PDF), Sahara, 13: 7–22, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 8 March 2012.
• Insoll, Timothy (2004), "Timbuktu the less Mysterious?" (PDF), ใน Mitchell, P.; Haour, A.; Hobart, J. (บ.ก.), Researching Africa's Past. New Contributions from British Archaeologists, Oxford: Oxbow, pp. 81–88, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-03-08, สืบค้นเมื่อ 2022-05-22.
• Jackson, James Grey (1820), An Account of Timbuctoo and Housa, Territories in the Interior of Africa By El Hage Abd Salam Shabeeny, London: Longman, Hurst, Rees, Orme, and Brown.
• Jeppie, Shamil (2008), "Re/discovering Timbuktu", ใน Jeppie, Shamil; Diagne, Souleymane Bachir (บ.ก.), The Meanings of Timbuktu (PDF), Cape Town: HSRC Press, pp. 1–17, ISBN 978-0-7969-2204-5, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-04-24, สืบค้นเมื่อ 2022-05-22.
• Leo Africanus (1896), The History and Description of Africa (3 Vols), Brown, Robert, editor, London: Hakluyt Society. A facsimile of Pory's English translation of 1600 together with an introduction and notes by the editor. Internet Archive: Volume 1, Volume 2, Volume 3
• Medupe, R.T.; Warner, B.; Jeppie, S.; Sanogo, S.; Maiga, M.; Maiga, A.; Dembele, M.; Diakite, D.; Tembely, L.; Kanoute, M.; Traore, S.; Sodio, B.; Hawkes, S. (2008). "The Timbuktu Astronomy Project". ใน Holbrook, J.; Medupe, R.T.; Urama, J.O. (บ.ก.). African Cultural Astronomy. Astrophysics and Space Science Proceedings. Springer, Dordrecht. pp. 179–188. doi:10.1007/978-1-4020-6639-9_13. ISBN 978-1-4020-6639-9.
• Miner, Horace (1953), The primitive city of Timbuctoo, Princeton University Press. Link requires subscription to Aluka. Reissued by Anchor Books, New York in 1965.
• Park, Douglas (2010), "Timbuktu and its prehistoric hinterland", Antiquity, 84 (326): 1076–1088, doi:10.1017/S0003598X00067090, S2CID 161730981.
• Park, Douglas (2011). Climate Change, Human Response and the Origins of Urbanism at Prehistoric Timbuktu (PhD). New Haven: Yale University, Department of Anthropology..
• Saad, Elias N. (1983), Social History of Timbuktu: The Role of Muslim Scholars and Notables 1400–1900, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-24603-3.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Timbuktu – World History Encyclopedia
•  "Timbuktu" . สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911. Vol. 26 (11 ed.). 1911.
• Jeppie, Ahamil "A Timbuktu book collector between the Mediterranean and Sahel", Video of a presentation given at the conference The southern shores of the Mediterranean and beyond: 1800 – to the present held at the University of Minnesota in April 2013.
• [1] เก็บถาวร 2019-03-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน – contains information on the archaeological projects targeting the Iron Age occupation of Timbuktu
• Ancient West Africa's Megacities – contains video footage of Timbuktu's Iron Age occupation
• Islamic Manuscripts from Mali, Library of Congress – fuller presentation of the same manuscripts from the Mamma Haidara Commemorative Library
• Timbuktu materials in the Aluka digital library
• Timbuktu manuscripts: Africa's written history unveiled, The UNESCO Courier, 2007–5, pp. 7–9
• Ancient chroniclers of West Africa's past; journeys of discovery through the 'country of the black people', The UNESCO Courier, October 1959
• Timbuktu on Global Heritage Network – early warning and threat monitoring system for endangered cultural heritage sites
• Presentation showing images of Timbuktu เก็บถาวร 2019-04-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• ArchNet.org. "Timbuctu". Cambridge, Massachusetts: MIT School of Architecture and Planning. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 14 April 2013.