จักรพรรดินีเซี่ยวจฺวังเหวิน
เซี่ยวจฺวังไท่หวงไท่โฮ่ว (จีน: 孝莊太皇太后; พินอิน: Xiào zhuāng tài huáng tàihòu; พระราชสมภพ: 26 มีนาคม ค.ศ.1613; สวรรคต: 27 มกราคม ค.ศ.1688) เป็นราชนิกุลชาวแมนจูในประวัติศาสตร์จีนสมัยต้นราชวงศ์ชิง ซึ่งมีบทบาทในฐานะพระราชมารดาในจักรพรรดิชุ่นจื้อ และพระราชอัยยิกาในจักรพรรดิคังซี
| เซี่ยวจฺวังเหวินหวงโฮ่ว | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||
| สมเด็จพระอัยยิกาเจ้า | |||||||||
| ดำรงพระยศ | 5 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1661 - 27 มกราคม ค.ศ. 1688 | ||||||||
| ฮองไทเฮา | |||||||||
| ดำรงพระยศ | 21 กันยายน ค.ศ. 1643 - 5 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1661 | ||||||||
| ก่อนหน้า | เซี่ยวคังจางหวงไท่โฮ่ว | ||||||||
| ถัดไป | เซี่ยวฮุ่ยจางหวงไท่โฮ่ว | ||||||||
| หวงเฟย (皇妃) | |||||||||
| ดำรงพระยศ | สิงหาคม ค.ศ. 1636 - 21 กันยายน ค.ศ. 1643 | ||||||||
| พระราชสมภพ | 28 มีนาคม 1613 (8 กุมภาพันธ์ รัชศกว่านลี่ปีที่ 41) | ||||||||
| สวรรคต | 27 มกราคม 1688 (25 ธันวาคม รัชศกคังซีปีที่ 26) ( 74 พระชันษา) พระราชวังต้องห้าม ปักกิ่ง มหาจักรวรรดิชิง | ||||||||
| คู่อภิเษก | หฺวัง ไท่จี๋ | ||||||||
| พระราชบุตร | จักรพรรดิชุ่นจื้อ เจ้าฟ้าหญิงหยงมู่ เจ้าฟ้าหญิงซู่ฮุ่ย เจ้าฟ้าหญิงตวนเซี่ยน | ||||||||
| |||||||||
| ราชวงศ์ | โปเออร์จีจี่เทอร์ (博爾濟吉特) | ||||||||
| ราชวงศ์ | ราชวงศ์ชิงโดยการสมรส | ||||||||
| พระบิดา | เหอซั่วจงชินหวาง (和硕忠亲王) | ||||||||
| พระมารดา | เหอซั่วเซี่ยนเฟย (和硕贤妃) | ||||||||
เซี่ยวจฺวังเหวินไท่หวงไท่โฮ่วมีพระนามเดิมว่า ปูมู่ปูไท่ เป็นพระราชธิดาของเหอซั่วจงชินหวาง (和硕忠亲王) หัวหน้ามองโกลเผ่าเคอร์ฉิน ราชตระกูลสายบิดาของเซี่ยวจฺวังเหวินไท่หวงไท่โฮ่วนั้น เป็นตระกูลป๋อจื่อจิน ที่สืบเชื้อสายมาแต่เจงกีสข่าน (หัวหน้ามองโกลในสมัยนั้น มาจากตระกูลนี้หรือไม่ก็อ้างว่าสืบสายมาแต่เจงกีสข่านกันทั้งสิ้น) อย่างไรก็ตามเผ่าเคอร์ฉินนั้นมีอิทธิพลจำกัดอยู่ทางตะวันออกของทุ่งหญ้าเท่านั้น ไม่ได้ถือว่าทรงอำนาจอะไรมากมาย ในยุคที่นูร์ฮาร์ชีกำลังเรืองอำนาจในเจี้ยงโจวนั้น ปู่ของเซี่ยวจฺวังเหวินไท่หวงไท่โฮ่วชื่อว่า หนูว์เอี้ยน เป็นหัวหน้าเผ่าเคอร์ฉินอยู่ เขาก็เห็นว่าควรจะผูกมิตรกับสกุลอ้ายซินเจี๋ยหรอเอาไว้ เพื่ออาศัยอิทธิพลของนูร์ฮาร์ชีด้วย เลยส่งลูกสาวคือ เจอเจอ มาแต่งงานกับหวงไท่จี๋เพื่อผูกสมัครเป็นญาติกันในปี 1614 ต่อมาเมื่อบิดาของพระพันปีเซี่ยวจฺวังขึ้นเป็นหัวหน้าเผ่าแทนปู่ของนาง ก็เลยส่งลูกสาวคือ ปูมู่ปูไท่มาแต่งกับหวงไท่จี๋อีกคนในปี 1625 เพื่อผูกเป็นญาติกันสองชั้น
เซี่ยวจฺวังเหวินไท่หวงไท่โฮ่วทรงประสูติพระราชธิดา 3 พระองค์แก่หวงไท่จี๋ และพระราชโอรส 1 พระองค์คือฝูหลิน ส่วนฮองเฮาเจอเจอ ที่เป็นอาหญิงของนางนั้นมีแต่พระราชธิดากับหวงไท่จี๋ เมื่อจักรพรรดิหวงไถจี๋สวรรคต เจ้าชายฝูหลินได้ครองราชย์เป็นจักรพรรดิซุ่นจื้อในปี 1643 ทั้งฮองเฮาเจอเจอและพระมเหสีปูไท่จึงขึ้นเป็นสมเด็จพระพันปีพร้อม ๆ กัน แต่อำนาจปกครองประเทศจะอยู่ในมือของตัวเอ่อร์กุนเสียมาก ตัวเอ่อร์กุนก็ครองอำนาจอยู่หลายปีจนเขาตาย และพอดีกับที่จักรพรรดิซุ่นจื้อ ทรงเจริญพระชันษาพอดี พระองค์จึงทรงปกครองประเทศเอง พระพันปีเซี่ยวจฺวังจะเริ่มเข้ามามีบทบาทในช่วงหลัง ๆ ของรัชกาล จักรพรรดิซุ่นจื้อ และก็มีส่วนอย่างมากตอนเปลี่ยนรัชกาลเป็นคังซี ในการสนับสนุนให้องค์ชายเสียนเยี่ย ขึ้นเป็นฮ่องเต้ และร่วมดูแลราชกิจกับ 4 ผู้สำเร็จราชการ พอจักรพรรดิคังซีเริ่มว่าราชการเอง พระนางก็หยุดการข้องเกี่ยวราชกิจไป และใช้ชีวิตบั้นปลายอย่างสงบจนเสด็จสวรรคตในปี 1688
| ก่อนหน้า | จักรพรรดินีเซี่ยวจฺวังเหวิน | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| จักรพรรดินีเซี่ยวตวนเหวิน | 
|
 จักรพรรดินีแห่งจักรวรรดิชิง (ราชวงศ์ชิง) |
|
จักรพรรดินีบอร์จิกิต |
| สมเด็จพระพันปีหลวงเซี่ยวตวง |
|
พระพันปีหลวงแห่งจักรวรรดิชิง |
|
สมเด็จพระพันปีหลวงเซี่ยวหุ้ย |
 | บทความชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |