โพแทสเซียม

โพแทสเซียม (อังกฤษ: Potassium) ธาตุเคมีในกลุ่มโลหะ มีเลขอะตอม 19 สัญลักษณ์ K

โพแทสเซียม, ₀₀K

Potassium pearls (in paraffin oil, ~5 mm each)
โพแทสเซียม
การอ่านออกเสียง	/pəˈtæsiəm/ ​(pə-TASS-ee-əm)
รูปลักษณ์	silvery gray
Standard atomic weight Ar°(K)
	39.0983±0.0001 39.098±0.001 (abridged)
โพแทสเซียมในตารางธาตุ
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson Na ↑ K ↓ Rb อาร์กอน ← โพแทสเซียม → แคลเซียม
หมู่	group 1: hydrogen and alkali metals
คาบ	คาบที่ 4
บล็อก	บล็อก-s
การจัดเรียงอิเล็กตรอน	[Ar] 4s1
จำนวนอิเล็กตรอนต่อชั้น	2, 8, 8, 1
สมบัติทางกายภาพ
วัฏภาค ณ STP	ของแข็ง
จุดหลอมเหลว	336.7 K ​(63.5 °C, ​146.3 °F)
จุดเดือด	1032 K ​(759 °C, ​1398 °F)
ความหนาแน่น (ใกล้ r.t.)	0.862 g/cm3
เมื่อเป็นของเหลว (ณ m.p.)	0.828 g/cm3
Critical point	2223 K, 16 MPa
ความร้อนแฝงของการหลอมเหลว	2.33 kJ/mol
ความร้อนแฝงของการกลายเป็นไอ	76.9 kJ/mol
ความจุความร้อนโมลาร์	29.6 J/(mol·K)
สมบัติเชิงอะตอม
เลขออกซิเดชัน	−1, +1 (ออกไซด์เป็นเบสที่แรง)
อิเล็กโตรเนกาทิวิตี	Pauling scale: 0.82
รัศมีอะตอม	empirical: 227 pm
รัศมีโคเวเลนต์	203±12 pm
รัศมีวานเดอร์วาลส์	275 pm
Color lines in a spectral range เส้นสเปกตรัมของโพแทสเซียม
สมบัติอื่น
โครงสร้างผลึก	​รูปลูกบาศก์กลางตัว รูปลูกบาศก์กลางตัว crystal structure for โพแทสเซียม
การขยายตัวจากความร้อน	83.3 µm/(m⋅K) (ณ 25 °C)
การนำความร้อน	102.5 W/(m⋅K)
สภาพต้านทานไฟฟ้า	72 n Ω⋅m (ณ 20 °C)
ความเป็นแม่เหล็ก	พาราแมกเนติก
มอดุลัสของยัง	3.53 GPa
โมดูลัสของแรงเฉือน	1.3 GPa
Bulk modulus	3.1 GPa
Speed of sound thin rod	2000 m/s (ณ 20 °C)
Mohs hardness	0.4
Brinell hardness	0.363 MPa
เลขทะเบียน CAS	7440-09-7
ประวัติศาสตร์
การค้นพบ	ฮัมฟรี เดวี (1807)
การแยกให้บริสุทธิ์เป็นครั้งแรก	ฮัมฟรี เดวี (1807)
สัญลักษณ์	"K": from New Latin kalium
ไอโซโทปของโพแทสเซียม

สัญลักษณ์ของโพแทสเซียม มาจากภาษาละตินว่า Kalium ส่วนชื่อโพแทสเซียม มาจากคำว่า โพแทส ซึ่งเป็นชื่อเรียกแร่ชนิดหนึ่งที่สกัดธาตุโพแทสเซียมได้

โพแทสเซียมเป็นโลหะอัลคาไล เป็นผงสีขาว-เงินอ่อน ๆ ในธรรมชาติมักเป็นสารประกอบร่วมกับธาตุอื่นเพราะไวต่อปฏิกิริยาเคมีมาก สามารถออกซิไดซ์ได้อย่างรวดเร็วในอากาศ มีสมบัติทางเคมีใกล้เคียงกับโซเดียม

สารประกอบสำคัญ

• โพแทสเซียมไนเตรต - ใช้เป็นส่วนผสมในดินปืน
• โพแทสเซียมคลอไรด์ - ใช้ในการประหารนักโทษ โดยเป็นยาเข็มสุดท้ายที่จะฉีด เพื่อหยุดการเต้นของหัวใจ
• โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์ - ใช้ทำสบู่
• โพแทสเซียมคาร์บอเนต - ใช้ทำแก้ว สีย้อม และสบู่
• โพแทสเซียมฟอสเฟส - KPO₃
• โพแทสเซียมฟลูออไรด์ - KF
• โพแทสเซียมโบรไมด์ - KBr
• โพแทสเซียมไทรฟลูออโรอะซีเตต - CF₃COOK
• โพแทสเซียมเมทิลไทรฟลูออโรโบเรต - CH₃BF₃K
• โพแทสเซียม เฮกซะโบรโมเทลลูเรต(IV) - K₂TeBr₆

ประโยชน์

• ช่วยควบคุมสมดุลของน้ำในร่างกายและช่วยให้การทำงานของหัวใจเต้นเป็นปกติ
• ช่วยลดความดันโลหิต
• ช่วยรักษาภูมิแพ้
• ช่วยให้มีสติปัญญา จิตใจร่าเริงแจ่มใส โดยมีออกซิเจนไปเลี้ยงที่สมอง
• ช่วยกำจัดของเสียต่าง ๆ ในร่างกาย

ผลเสียของการรับประทานโพแทสเซียม

ร่างกายอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพได้ หากรับประทานโพแทสเซียมในปริมาณตั้งแต่ 18 กรัมขึ้นไป และโรคจากการขาดโพแทสเซียม ได้แก่อาการบวม และภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (ไฮโปไกลซีเมีย) สำหรับศัตรูของธาตุโพแทสเซียม ได้แก่ น้ำตาล กาแฟ แอลกอฮอล์ และยาขับปัสสาวะ

การรับประทานโพแทสเซียม

• โพแทสเซียมในรูปแบบอาหารเสริม มักพบได้ในรูปแบบของวิตามินรวมและแร่ธาตุรวม
• เกลือโพแทสเซียมอินทรีย์ประกอบไปด้วย กลูโคเนต ซิเทรต ฟูเมเรต และเกลือโพแทสเซียมอนินทรีย์ จะประกอบไปด้วย ซัลเฟต คลอไรด์ ออกไซด์ คาร์บอเนต
• คุณสามารถหาซื้อแบบแยกเป็นโพแทสเซียม ซิเทรต กลูโคเนต คลอไรด์ ได้ในขนาดประมาณ 600 mg. ซึ่งจะมีโพแทสเซียมผสมอยู่ประมาณ 100 mg. โดยรูปแบบที่แนะนำคือ ไกลซิเนตโพแทสเซียมซิเทรต
• ยังไม่มีขนาดที่แนะนำให้รับประทานในแต่ละวัน แต่โดยทั่วไปแล้วขนาดตั้งแต่ 1,600 – 2,000 mg. ต่อวันถือว่าเพียงพอแล้วสำหรับผู้ใหญ่ผู้ที่สุขภาพแข็งแรง
• สำหรับผู้ที่ดื่มกาแฟเป็นประจำและมีอาการอ่อนล้า อาจเกิดจากการสูญเสียโพแทสเซียมเพราะกาแฟ
• สำหรับผู้ที่ชอบรับประทานของหวานและชอบดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ ระดับของโพแทสเซียมในร่างกายอาจจะต่ำได้
• สำหรับผู้ที่กำลังลดความอ้วนด้วยการรับประทานประเภทคาร์โบไฮเดรตน้อย จะส่งผลให้ระดับโพแทสเซียมในร่างกายลดลง ซึ่งจะส่งผลให้กล้ามเนื้อเกิดอาการอ่อนล้าหรือตอบสนองช้า
• หากระดับโพแทสเซียมในร่างกายมากเกินไปจะถูกไตขับออกมา และสำหรับผู้ที่ไตทำงานได้ไม่ดีก็ไม่ควรรับประทานโพแทสเซียมเสริมในปริมาณที่สูงมากจนเกินไป

คุณสมบัติทางร่างกายของโพแทสเซียม

โพแทสเซียมเป็นเกลือแร่ชนิดหนึ่ง มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับการยืดหดตัวของกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะกล้ามเนื้อหัวใจ รักษาสมดุลของน้ำ กรด-ด่างในร่างกาย ควบคุมความดันโลหิต ผู้ที่เป็นโรคไตเรื้อรัง ประสิทธิภาพในการขับโพแทสเซียมจะลดลง ซึ่งทำให้เกิดการคั่งของโพแทสเซียมในเลือด

• ระดับโพแทสเซียมปกติในเลือด 3.5 – 5.0 mEq/L
• ระดับโพแทสเซียมต่ำในเลือดน้อยกว่า 3.5 mEq/L จะทำให้ ซึม อ่อนเพลีย คลื่นไส้ เบื่ออาหาร ตะคริว
• ระดับโพแทสเซียมสูงในเลือดมากกว่า 5.0 mEq/L จะทำให้เกิดการคั่งของน้ำในร่างกาย หายใจลำบาก หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ

ระดับโพแทสเซียมในอาหารชนิดต่าง

• อาหารที่มีโพแทสเซียมสูง (กลุ่มผักสีเข้ม) ได้แก่ ถั่วเมล็ดแห้ง นมและผลิตภัณฑ์จากนม ทุเรียน กล้วย ลำไย ผลไม้แห้งต่าง ๆ เช่น ลูกเกด ลูกพรุน แครอท มะเขือเทศ หน่อไม้ฝรั่ง คะน้า หัวปลี ผักชี มันฝรั่ง
• อาหารที่มีโพแทสเซียมปานกลาง ได้แก่ สับปะรด ฝรั่ง แอปเปิ้ล เงาะ ส้ม องุ่น ลิ้นจี่ แคนตาลูป ส้มโอ มะม่วงดิบ มะเขือยาว หอมหัวใหญ่ ผักบุ้งจีน มะละกอดิบ ถั่วพู (ฝักอ่อน) พริกหวาน
• อาหารที่มีโพแทสเซียมต่ำ (กลุ่มผักสีซีด) ได้แก่ ชมพู่ องุ่นเขียว แตงโม บวบเหลี่ยม เห็ดหูหนู ฟักเขียว แฟง ผักกาดขาว กะหล่ำปลี แตงกวา

การจำกัดผัก-ผลไม้ขึ้นอยู่กับระดับโพแทสเซียมในเลือด ถ้าผลเลือดอยู่ในระดับปกติ ไม่จำเป็นต้องงดผัก ผลไม้ ควรเลือกรับประทานผักผลไม้หมุนเวียนได้ตามปกติ สีเข้ม-อ่อน สลับกันไป แต่ถ้าหากผู้ป่วยมีระดับโพแทสเซียมในเลือดสูงกว่าปกติ ควรปรับการประทานอาหารผัก-ผลไม้

โพแทสเซียมและโซเดียม

• ในการควบคุมสมดุลของน้ำในร่างกายและช่วยทำให้หัวใจเต้นเป็นปกติ โดยความเครียดทางด้านร่างกายและจิตใจ อาจส่งผลให้ขาดโพแทสเซียมได้ หากโพแทสเซียมและโซเดียมในร่างกายเสียสมดุลจะทำให้การทำงานของเส้นประสาทและกล้ามเนื้อเสียไป
• ไฮโปไกลซีเมีย (ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ) จะส่งผลให้ร่างกายสูญเสียโพแทสเซียมได้ เหมือนกับการอดอาหารเป็นเวลานาน ท้องร่วงอย่างรุนแรง