โพรมีเทียม

โพรมีเทียม (อังกฤษ: Promethium) ธาตุ มีเลขอะตอม 61 และสัญลักษณ์ Pm เป็นธาตุสังเคราะห์ในกลุ่มแลนทาไนด์ มี 2 อัญรูป โพรมีเทียมไม่มีไอโซโทปที่เสถียร ซึ่งแผ่รังสีเบต้า แต่ไม่แผ่รังสีแกมม่า

โพรมีเทียม, ₀₀Pm

โพรมีเทียม
การอ่านออกเสียง	/proʊˈmiːθiəm/ ​(proh-MEE-thee-əm)
รูปลักษณ์	มันวาว
เลขมวล	[145]
โพรมีเทียมในตารางธาตุ
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson – ↑ Pm ↓ Np นีโอดีเมียม ← โพรมีเทียม → ซาแมเรียม
คาบ	คาบที่ 6
บล็อก	บล็อก-f
การจัดเรียงอิเล็กตรอน	[Xe] 4f5 6s2
จำนวนอิเล็กตรอนต่อชั้น	2, 8, 18, 23, 8, 2
สมบัติทางกายภาพ
วัฏภาค ณ STP	solid
จุดหลอมเหลว	1315 K ​(1042 °C, ​1908 °F)
จุดเดือด	3273 K ​(3000 °C, ​5432 °F)
ความหนาแน่น (ใกล้ r.t.)	7.26 g/cm3
ความร้อนแฝงของการหลอมเหลว	7.13 kJ/mol
ความร้อนแฝงของการกลายเป็นไอ	289 kJ/mol
สมบัติเชิงอะตอม
เลขออกซิเดชัน	+2, +3 (ออกไซด์เป็นเบสเล็กน้อย)
อิเล็กโตรเนกาทิวิตี	Pauling scale: 1.13 (?)
พลังงานไอออไนเซชัน	1st: 540 kJ/mol 2nd: 1050 kJ/mol 3rd: 2150 kJ/mol
รัศมีอะตอม	empirical: 183 pm
รัศมีโคเวเลนต์	199 pm
Color lines in a spectral range เส้นสเปกตรัมของโพรมีเทียม
สมบัติอื่น
โครงสร้างผลึก	​double hexagonal close-packed (dhcp)
การขยายตัวจากความร้อน	9.0 µm/(m⋅K) (at r.t.)
การนำความร้อน	17.9 W/(m⋅K)
สภาพต้านทานไฟฟ้า	est. 0.75 µΩ⋅m (at r.t.)
ความเป็นแม่เหล็ก	paramagnetic
มอดุลัสของยัง	α form: est. 46 GPa
โมดูลัสของแรงเฉือน	α form: est. 18 GPa
Bulk modulus	α form: est. 33 GPa
อัตราส่วนปัวซง	α form: est. 0.28
เลขทะเบียน CAS	7440-12-2
ประวัติศาสตร์
การค้นพบ	ชาร์ล ดี. คอร์เยล, เจคอบ เอ. มารินสกี, ลอว์เรนซ์ อี. เกรนเดนิน (1945)
Named by	เกรซ แมรี่ คอร์เยล (1945)
ไอโซโทปของโพรมีเทียม

ยูเรนิไนต์ซึ่งเป็นแร่ที่สามารถพบโพรมีเทียมไม่กี่อะตอมจากการเกิดปฏิกิริยาฟิชชั่นตามธรรมชาติของ ²³⁸U ได้

การใช้ประโยชน์

• เกลือของโพรมีเทียม เช่น โพรมีเทียม(III) คลอไรด์ เรืองแสงสีน้ำเงินหรือสีเขียวในที่มืดได้ จึงมักใช้ในการทำเรือนนาฬิกาเก่า และเข็มทิศบางชนิด แต่เนื่องจากมีกัมมันตภาพรังสีสูงจึงทำให้ถูกห้ามใช้ผลิต