เอดีอาร์ (รถดีเซลราง)

ADR รุ่น 60 (Daewoo DRH-13,DPG-09)
ADR รุ่น 60 (Daewoo DRH-13,DPG-09)
	<img src="//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/4/46/ADRAPD60.jpg/300px-ADRAPD60.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="mw-file-element" data-file-width="2048" data-file-height="1365"> รถดีเซลรางแดวู 2543 กำลังผ่านสถานีหลักหก
เข้าประจำการ	พ.ศ. 2539
จำนวนที่ผลิต	20 คัน (แบบมีห้องขับ 12 คัน / แบบไม่มีห้องขับ 8 คัน)
จำนวนในประจำการ	20
หมายเลขตัวรถ	กซข.ป.2525 - 2544 (APD.60),; พซน.ป. 1101–1140 (ปัจจุบัน บนท.ป.1101 - 1140)
ความจุผู้โดยสาร	64 ที่นั่ง/คัน (APD.20); 40 ที่นั่ง/คัน (พซน.ป.) ขายที่แบบนั่งและนอน; 80 ที่นั่ง/คัน (พซน.ป.) ขายแบบที่นั่งเท่านั้น
คุณลักษณะ
ความเร็วสูงสุด	120 km/h (75 mph)

ADR รุ่น 20 (Daewoo DRH-11,DRH-12)
ADR รุ่น 20 (Daewoo DRH-11,DRH-12)
	<img src="//up.wiki.x.io/wikipedia/commons/thumb/1/14/ADRAPD20.jpg/300px-ADRAPD20.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="mw-file-element" data-file-width="2048" data-file-height="1365"> รถดีเซลรางแดวู 2520 กำลังผ่านที่หยุดรถแกรนด์คาแนล
เข้าประจำการ	พ.ศ. 2538
จำนวนที่ผลิต	20 คัน (แบบมีห้องขับ 12 คัน / แบบไม่มีห้องขับ 8 คัน)
จำนวนในประจำการ	19
จำนวนที่ปลดระวาง	1
หมายเลขตัวรถ	กซข.ป.2513 - 2524 (APD.20),; กซม.ป.2121 - 2128 (APN.20)
ความจุผู้โดยสาร	72 ที่นั่ง/คัน (APD.20); 76 ที่นั่ง/คัน (APN.20)
คุณลักษณะ
ความเร็วสูงสุด	120 km/h (75 mph)

Daewoo Railcar / ADR
Daewoo Railcar / ADR
	รถดีเซลรางแดวู 2529 กำลังวิ่งผ่านสถานีการเคหะ
ประจำการ	การรถไฟแห่งประเทศไทย
ผู้ผลิต	แดวู เฮฟวี อินดัสทรีส์.
เข้าประจำการ	พ.ศ. 2538 - 2539
จำนวนที่ผลิต	รถดีเซลราง 40 คัน (แบบมีห้องขับ 32 คัน, แบบไม่มีห้องขับ 8 คัน); รถพ่วงดีเซลราง 40 คัน
จำนวนในประจำการ	39 (รถดีเซลราง)
จำนวนที่ปลดระวาง	1 (รถดีเซลราง)
หมายเลขตัวรถ	กซข.ป.2513 - 2524 (APD.20),; กซข.ป.2524 - 2544 (APD.60),; กซม.ป.2121 - 2128 (APN.20),; พซน.ป.1101 - 1140 (ปัจจุบัน บนท.ป.1101 - 1140)
ความจุผู้โดยสาร	72 ที่นั่ง/คัน (APD.20); 76 ที่นั่ง/คัน (APN.20); 64 ที่นั่ง/คัน (APD.60)
โรงซ่อมบำรุง	โรงรถดีเซลรางกรุงเทพ, โรงรถดีเซลรางบางซื่อ (LD Depot)
สายที่ให้บริการ	สายตะวันออก, สายตะวันเฉียงเหนือ, สายใต้, สายเหนือ
คุณลักษณะ
วัสดุตัวถัง	สแตนเลสสตีล
ความยาว	24.300 เมตร
ความกว้าง	2.705 เมตร (APD.20,APN.20); 2.900 เมตร (APD.60)
ความสูง	3.886 เมตร
จำนวนประตู	2 ประตู
รูปแบบการจัดวางล้อ	2-A1
ความเร็วสูงสุด	120 กิโลเมตร/ชั่วโมง
น้ำหนัก	จอดนิ่ง 44.60 ตัน (APD.20); 43.50 ตัน (APN.20); 42.30 ตัน (APD.60); ใช้การ 47.20 ตัน (APD.20); 46.10 ตัน (APN.20); 46.10 ตัน (APD.60)
น้ำหนักกดเพลา	11.80 ตัน (APD.20); 11.53 ตัน (APN.20); 11.53 ตัน (APD.60)
เครื่องยนต์	Cummins NTA855-R1
กำลังขับเคลื่อน	350 แรงม้า ที่ 2,100 รอบ/นาที
แรงฉุดลาก	ไฮดรอลิก
ชุดส่งกำลัง	Voith T211rZ
ความเร่ง	0-70 กม./ชม. ที่ 0.97 m/s; 70-120 กม./ชม. ที่ 0.41 m/s
แหล่งจ่ายไฟ	Perkins 1006-6TG ที 1,500 รอบ/นาที
ระบบปรับอากาศ	Sigma RPR 40 LX 1 ขนาด 136,500 BTU
แคร่ล้อ	DTG-08 (APD.20); DTD-08 (APN.20); DTG-09 (APD.60); DTD-09 (บนท.ป.11xx)
ระบบเบรก	ลมอัด 2 สูบ
ระบบความปลอดภัย	ETCS สำหรับ กซข.ป.2531,2534,2541,2542
มาตรฐานทางกว้าง	1.000 เมตร

เอดีอาร์ (ADR) (อังกฤษ: Air conditioner Daewoo Railcar) หรือ รถดีเซลรางแดวู (อังกฤษ: Daewoo Diesel Railcar) เป็นรถดีเซลรางปรับอากาศของการรถไฟแห่งประเทศไทย ใช้สำหรับการทำขบวนรถโดยสาร และขบวนรถด่วนพิเศษดีเซลราง สั่งซื้อจากบริษัท แดวู เฮฟวี อินดัสทรีส์. ประเทศเกาหลีใต้ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2538 - 2539 เพื่อรองรับความต้องการใช้งานที่เพิ่มขึ้นของผู้โดยสาร ที่นิยมโดยสารด้วยรถไฟปรับอากาศ รถดีเซลรางแดวูยังถูกนำมาใช้รองรับการโดยสารของนักท่องเที่ยวในมหกรรมกีฬาซีเกมส์และเอเชียนเกมส์ช่วงปี พ.ศ.2538 - 2541 ที่จัดขึ้นในประเทศไทยในขณะนั้นอีกด้วย

รุ่น

รถดีเซลรางแดวู มีชื่อเรียกรุ่นว่า เอดีอาร์ (ADR) (อังกฤษ: Air conditioner Daewoo Railcar) แต่ก็ยังมีรุ่นย่อยและประเภทที่แตกต่างกัน เพราะมีการสั่งซื้อหลายครั้ง หลายจุดประสงค์การใช้งาน

เอดีอาร์ (ADR) รุ่น 20

เป็นรถดีเซลรางแดวูล็อตแรก โดยเป็นรถนั่งดีเซลรางทั้งหมด มีมิติรถที่เล็กตามขนาดของรถไฟรุ่นเก่า ๆ เพื่อไม่ให้กระทบกับความกังวลด้านข้อจำกัดของเขตโครงสร้างต่าง ๆ แต่มีที่นั่งที่มากกว่าล็อตอื่น ๆ มักถูกเรียกว่า แดวูผอม

แดวู ดีอาร์เอช-11 (Daewoo DRH-11) /
เอดีอาร์ (ADR)แบบเอพีดี.20 (APD.20)
รุ่นเลขที่ กซข.ป. 2513 – 2524 (มีห้องขับ) จำนวน 12 คัน

รถดีเซลรางแดวู 2514 ขณะจอดที่สถานีรถไฟกรุงเทพ

แดวู ดีอาร์เอช-12 (Daewoo DRH-12) /
เอดีอาร์ (ADR)แบบเอพีเอ็น.20 (APN.20)
รุ่นเลขที่ กซม.ป. 2121 – 2128 (ไม่มีห้องขับ) จำนวน 8 คัน

เอดีอาร์ (ADR) รุ่น 60

เป็นรถดีเซลรางแดวูล็อตที่สอง โดยมีทั้งรถนั่งดีเซลราง และ รถพ่วงดีเซลรางแบบนั่งและนอน โดยมีมิติรถที่มีความกว้างมากกว่าล็อตแรก 19.5 เซนติเมตร โดยสร้างให้มีขนาดกว้างพอดีกับเขตโครงสร้าง และเพื่อเพิ่มพื้นที่ใช้งานต่าง ๆ มักถูกเรียกว่า แดวูอ้วน รถดีเซลรางแดวูล็อตนี้ได้เป็นมาตรฐานของขนาดรถไฟไทยในยุคใหม่ ที่ได้ใช้รถไฟที่มีมิติรถที่ใหญ่ขึ้นตามมาในอีกหลายรุ่น

แดวู ดีอาร์เอช-13 (Daewoo DRH-13) /
เอดีอาร์ (ADR)แบบเอพีดี.60 (APD.60)
รุ่นเลขที่ กซข.ป. 2525–2544 (มีห้องขับ) จำนวน 20 คัน

รถดีเซลรางแดวู 2529 ขณะจอดที่สถานีรถไฟเชียงใหม่

แดวู ดีพีจี-09 (Daewoo DPG-09) /
เอดีอาร์ (ADR)แบบเอเอ็นที. (ANT.)
รุ่นเลขที่ พซน.ป. 1101–1140 (รถพ่วงดีเซลรางแบบนั่งและนอนไม่มีห้องขับ) จำนวน 40 คัน

DPG-09 ขณะจอดที่สถานีรถไฟกรุงเทพ

โดยในปัจจุบันได้ดัดแปลงเป็น บนท.ป.1101 - 1140 (รถปรับอากาศนั่งและนอนชั้นที่ 2) เพื่อนำไปใช้พ่วงร่วมกับขบวนรถต่าง ๆ ซึ่งใช้งานได้คล่องตัวกว่า ปัจจุบันมีพ่วงอยู่ในขบวนรถด่วนที่ 83/84 (กรุงเทพฯ-ตรัง-กรุงเทพฯ) และรถด่วนขบวนที่ 85/86 (กรุงเทพฯ-นครศรีธรรมราช-กรุงเทพฯ)

ด้านการใช้งาน

แม้ว่ารถดีเซลรางแดวูจะมีหลายรุ่น แต่ในการใช้งานจริง ก็ได้มีการจัดให้ใช้งานได้ร่วมกัน เพราะระบบต่าง ๆ เป็นแบบเดียวกันทั้งหมด เลยมักจะได้เห็นรถดีเซลรางแดวูที่มีริ้วขบวนแบบมีรถต่างขนาดกันในขบวนเดียวกัน

รถดีเซลรางแดวูรุ่น20 และ รุ่น60 ที่ใช้งานร่วมกัน จะเห็นได้ว่ามีขนาดที่แตกต่างกัน

ปัญหาและข้อวิจารณ์

เรือด

ในช่วงปลาย พ.ศ. 2550 – ต้น พ.ศ. 2551 ได้พบเรือดบนเบาะในตู้โดยสารของรถดีเซลรางแดวู^[1]^[2]^[3] ทำให้ขบวนรถที่ใช้รถดีเซลรางแดวูหลายขบวนต้องงดให้บริการหรือใช้รถดีเซลรางสปรินเตอร์ทำการแทน เพื่อกำจัดเรือดและเปลี่ยนเบาะหนังเทียมเป็นแบบใหม่

เปลี่ยนสีและเสียงหวีด

รถดีเซลรางแดวูเป็นรถดีเซลรางที่ทำความเร็วได้ถึง 120 กิโลเมตร/ชั่วโมง จนเป็นสาเหตุทำให้เมื่อเกิดอุบัติเหตุ มักจะเป็นอุบัติเหตุรุนแรงหลายครั้ง เนื่องจากมีจุดตัดที่ไม่มีเครื่องกั้นหรือทางลักผ่านหลายจุด และผู้ขับขี่พาหนะทางถนนไม่เคารพกฎจราจร^[4] ทำให้รถดีเซลรางแดวูเคยต้องทำสีด้านหน้ารถใหม่หลายแบบโดยเพิ่มสีโทนเหลืองเพื่อเพิ่มจุดสังเกต แต่อุบัติเหตุก็ไม่ได้ลดลง เลยมีการเปลี่ยนเสียงหวีดใหม่ เป็นเสียงหวีดยี่ห้อ Nathan AirChime รุ่น K3LA คล้ายกับที่ใช้ในรถจักรของแอ็มแทร็กในสหรัฐ เพื่อที่จะใช้จะเตือนผู้ขับขี่พาหนะทางถนนให้ดียิ่งขึ้น เพราะเสียงหวีดดั้งเดิมมีเสียงที่ค่อนข้างเบา ได้ยินในระยะที่ไม่ไกลมาก

ขบวนรถที่ให้บริการ

ปัจจุบัน

ขบวนรถด่วนพิเศษที่ 3/4 กรุงเทพอภิวัฒน์–สวรรคโลก–ศิลาอาสน์–กรุงเทพอภิวัฒน์ (วิ่งแทนสปรินเตอร์เป็นบางครั้ง) (ปัจจุบันงดให้บริการชั่วคราว)
ขบวนรถด่วนพิเศษที่ 7/8 กรุงเทพอภิวัฒน์–เชียงใหม่–กรุงเทพอภิวัฒน์
ขบวนรถด่วนพิเศษที่ 21/22 กรุงเทพอภิวัฒน์–อุบลราชธานี–กรุงเทพอภิวัฒน์
ขบวนรถด่วนพิเศษที่ 39/40 กรุงเทพอภิวัฒน์–สุราษฎร์ธานี–กรุงเทพอภิวัฒน์
ขบวนรถด่วนพิเศษที่ 41/42 กรุงเทพอภิวัฒน์–ยะลา–กรุงเทพอภิวัฒน์ (ปัจจุบันงดให้บริการชั่วคราวและในอนาคตอาจจะกลับมาให้บริการอีกครั้ง)
ขบวนรถด่วนพิเศษที่ 43/44 กรุงเทพอภิวัฒน์–สุราษฎร์ธานี–กรุงเทพอภิวัฒน์
ขบวนรถเร็วที่ 997/998 กรุงเทพ–จุกเสม็ด–กรุงเทพ (วิ่งแทนสปรินเตอร์เป็นบางครั้ง)

อดีต

ขบวนรถด่วนพิเศษที่ 11/10 กรุงเทพฯ–เชียงใหม่–กรุงเทพฯ (ปัจจุบันยกเลิกการเดินรถแล้ว)
ขบวนรถด่วนที่ 71/74 กรุงเทพฯ–ศรีสะเกษ–กรุงเทพฯ (เคยวิ่งแทนทีเอชเอ็นในช่วง พ.ศ. 2548–2549 และ พ.ศ. 2552–2553)^[5]
ขบวนรถด่วนที่ 73/72 กรุงเทพฯ–ศีขรภูมิ–กรุงเทพฯ (เคยวิ่งแทนทีเอชเอ็นในช่วง พ.ศ. 2548–2549)
ขบวนรถด่วนพิเศษระหว่างประเทศที่ 947/948 และ 949/950 ชุมทางหาดใหญ่–ปาดังเบซาร์–ชุมทางหาดใหญ่ (ปัจจุบันใช้รถจักรดีเซลพ่วงรถนั่งชั้น 3 ทำขบวนแทน)

ระเบียงภาพ

รถดีเซลรางแดวู หมายเลข 2544 (ลายสีเก่า ไม่ทราบขบวน) ขณะจอดที่สถานีรถไฟดอนเมือง
รถดีเซลรางแดวู หมายเลข 2515 (ลายสีเก่า ไม่ทราบขบวน) ขณะจอดที่สถานีรถไฟกรุงเทพ
ขบวนรถด่วนพิเศษที่ 21 กรุงเทพฯ–อุบลราชธานี ที่ชานชาลาที่ 1 สถานีรถไฟบุรีรัมย์

อ้างอิง

↑ "ตัวเรือด บุกดีเซลราง Daewoo". สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
↑ "กองทัพ'ตัวเรือด'ระบาดในเบาะรถไฟ - รุมกัดผู้โดยสาร". สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
↑ "ขนลุกไต่ยุ่บยั่บ ตัวเรือด ในเบาะนั่งรถไฟ". สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
↑ "เรื่องน่ารู้ก่อนโดยสารรถไฟไทย". สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
↑ "เล่าเรื่องรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ". สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

แหล่งข้อมูลอื่น

[1] "ตัวเรือด บุกดีเซลราง Daewoo". สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

[2] "กองทัพ'ตัวเรือด'ระบาดในเบาะรถไฟ - รุมกัดผู้โดยสาร". สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

[3] "ขนลุกไต่ยุ่บยั่บ ตัวเรือด ในเบาะนั่งรถไฟ". สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

[4] "เรื่องน่ารู้ก่อนโดยสารรถไฟไทย". สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

[5] "เล่าเรื่องรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ". สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

ADR รุ่น 20 (Daewoo DRH-11,DRH-12)
รถดีเซลรางแดวู 2520 กำลังผ่านที่หยุดรถแกรนด์คาแนล
เข้าประจำการ	พ.ศ. 2538
จำนวนที่ผลิต	20 คัน (แบบมีห้องขับ 12 คัน / แบบไม่มีห้องขับ 8 คัน)
จำนวนในประจำการ	19
จำนวนที่ปลดระวาง	1
หมายเลขตัวรถ	กซข.ป.2513 - 2524 (APD.20), กซม.ป.2121 - 2128 (APN.20)
ความจุผู้โดยสาร	72 ที่นั่ง/คัน (APD.20) 76 ที่นั่ง/คัน (APN.20)
คุณลักษณะ
ความเร็วสูงสุด	120 km/h (75 mph)

ADR รุ่น 60 (Daewoo DRH-13,DPG-09)
รถดีเซลรางแดวู 2543 กำลังผ่านสถานีหลักหก
เข้าประจำการ	พ.ศ. 2539
จำนวนที่ผลิต	20 คัน (แบบมีห้องขับ 12 คัน / แบบไม่มีห้องขับ 8 คัน)
จำนวนในประจำการ	20
หมายเลขตัวรถ	กซข.ป.2525 - 2544 (APD.60), พซน.ป. 1101–1140 (ปัจจุบัน บนท.ป.1101 - 1140)
ความจุผู้โดยสาร	64 ที่นั่ง/คัน (APD.20) 40 ที่นั่ง/คัน (พซน.ป.) ขายที่แบบนั่งและนอน 80 ที่นั่ง/คัน (พซน.ป.) ขายแบบที่นั่งเท่านั้น
คุณลักษณะ
ความเร็วสูงสุด	120 km/h (75 mph)