อิกกีว โซจุง
บทความนี้ต้องการการจัดหน้า จัดหมวดหมู่ ใส่ลิงก์ภายใน หรือเก็บกวาดเนื้อหา ให้มีคุณภาพดีขึ้น คุณสามารถปรับปรุงแก้ไขบทความนี้ได้ และนำป้ายออก พิจารณาใช้ป้ายข้อความอื่นเพื่อชี้ชัดข้อบกพร่อง |
อิกกีว โซจุน (ญี่ปุ่น: 一休宗純; โรมาจิ: Ikkyū Sōjun; พ.ศ. 1937 — พ.ศ. 2024) เป็นพระนิกายเซนชาวญี่ปุ่นที่มีชีวิตอยู่ในช่วงยุคมุโระมะชิ และเป็นพระต้นแบบของอิกกีวซังในการ์ตูนเณรน้อยเจ้าปัญญา
อิกกีว โซจุง | |
|---|---|
 | |
| คำนำหน้าชื่อ | หัวหน้าลัทธิเซน |
| ส่วนบุคคล | |
| เกิด | ค.ศ.1394 เคียวโตะ, ญี่ปุ่น |
| มรณภาพ | ค.ศ.1481 เคียวตานาเบะ เคียวโตะ, ญี่ปุ่น |
| ศาสนา | พุทธ |
| สำนัก | รินไซ |
| ตำแหน่งชั้นสูง | |
| ผู้ดำรงตำแหน่งก่อนหน้า | คาโสะ |
ประวัติ
แก้อิกกีวเกิดที่เมืองเคียวโตะ ชื่อในวัยเด็กคือเซงกิกุมารุ (千菊丸) เขาเป็นลูกนอกสมรสของจักรพรรดิโกะ-โคมัตสึ แม่ของอิกกีวถูกกลั่นแกล้งเพราะมาจากราชวงศ์ทางใต้จนต้องหนีออกจากราชวัง อิกกีวเริ่มบวชที่วัดอังโกะกุจิตอนอายุได้ 6 ขวบ และเปลี่ยนชื่อเป็นชูเคง (周建) เขามีความสามารถทางด้านการแต่งกลอนตั้งแต่ยังเด็ก เมื่ออายุ 13 ขวบ อิกกีวซึ่งขณะนั้นย้ายมาอยู่วัดเคนนินแต่งกลอนวิพากษ์วิจารณ์ความประพฤติที่ไม่เหมาะสมของพระที่กอบโกยทรัพย์สินยศถาบรรดาศักดิ์บนความทุกข์ยากของชาวบ้าน
เมื่ออายุได้ 17 ปี อิกกีวย้ายมาที่วัดไซกินเป็นศิษย์ของหลวงพ่อเคนโอ โซอิ และได้ฉายาว่าโซจุน ต่อมาหลวงพ่อเคนโอมรณภาพ อิกกีวจึงเดินทางไปวัดอิชิยะมะ อดอาหาร 7 วัน 7 คืน และพยายามฆ่าตัวตายที่แม่น้ำเซตะ อิกกีวจึงอธิษฐานจิตว่า "ข้าเเต่พระโพธิสัตว์เเห่งความกรุณา พระโพธิสัตว์เเห่งความรู้เเจ้ง ทรงช่วยเหลือสรรพสัตว์ทั้งหลาย ข้าพเจ้าขออธิษฐานว่า ถ้าหากพระโพธิสัตว์ต้องการให้ข้าพเจ้ามีชีวิตอยู่ก็ขอให้ข้าพเจ้าฆ่าตัวตายไม่สำเร็จ แต่หากชีวิตข้าพเจ้าไร้ซึ่งคุณค่าเสียแล้ว ข้าพเจ้าขออุทิศสังขารให้เป็นอาหารของปลาและสัตว์น้ำ" ระหว่างที่ดิ่งลงในท้องน้ำ อิกกีวก็นึกถึงหน้าท่านแม่และคำสอนขึ้นมาทันใด "เป็นลูกผู้ชายต้องไม่ย่อท้อ" อิกกีวจึงตะเกียกตะกายกลับขึ้นฝั่ง
หลังจากนั้น เมื่ออายุได้ 23 ปี อิกกีวไปฝากตัวเป็นศิษย์ของหลวงพ่อคะโซ โซดน แห่งวัดไดโตคุ อิกกีวสามารถแก้ปริศนาธรรมที่หลวงพ่อคะโซตั้งไว้ได้จึงได้รับฉายาใหม่ว่า "อิกกีว โซจุน" ขณะที่อยู่ที่วัดไดโตะกุนี้ท่านต้องทำงานทั้งวัน และปฏิบัติอย่างหนักหน่วง นอกจากใช้แรงงานในวัดแล้ว อิกกีวยังต้องสานรองเท้า เย็บเสื้อผ้าตุ๊กตาผู้หญิง และออกไปขายแรงงานในหมู่บ้านละแวกนั้น ซ้ำยังโดนพระรุ่นพี่ที่ไม่ชอบหน้ากลั่นแกล้งอยู่เสมอ แต่ในที่สุดอิกกีวก็สามารถบรรลุธรรมในขณะที่นั่งสมาธิบนเรือริมฝั่งทะเลสาบ "เหตุแห่งความทุกข์และความเศร้าหมองที่เกิดขึ้นในชีวิตล้วนเกิดจากจิตที่ เต็มไปด้วยอัตตา" คือแก่นธรรมที่ท่านค้นพบ
เมื่อทราบว่าอิกกีวสามารถบรรลุแก่นธรรม หลวงพ่อคะโซมีความประสงค์ที่จะมอบใบสำเร็จเปรียญธรรมให้ แต่อิกกีวปฏิเสธด้วยเหตุผลว่า "ทุกสิ่งทุกอย่างล้วนเป็นสิ่งสมมติ" และเริ่มออกธุดงค์
เมื่อท่านอายุได้ 75 ปี ระหว่างที่ธุดงค์เร่ร่อนหลบภัยสงครามภายในประเทศมาอยู่ที่เมืองซึมิโยชิ ท่านได้พบกับชินจิชะ หญิงศิลปินขอทานตาบอด ซึ่งภายหลังท่านได้รับนางเป็นภรรยา เมื่ออายุได้ 85 พระจักรพรรดิแต่งตั้งให้อิกกีวเป็น เจ้าอาวาสวัดไดโตะกุซึ่งเป็นวัดหลวงที่สำคัญที่สุดในสมัยนั้น เมื่อไม่สามารถขัดพระราชประสงค์ได้ อิกกีวจึงยอมรับตำแหน่ง แต่เพียงแค่วันเดียวก็ลาออกกลับมาอยู่วัดเมียวโชจิที่ท่านสร้างจวบจนวาระสุดท้าย ท่านมรณภาพเพราะโรคมาลาเรีย ในปีพ.ศ. 2024 เมื่ออายุได้ 88 ปี
อุปนิสัย
แก้อิกกีวเป็นพระที่มีนิสัยประหลาด และปฏิเสธสังคมพระในขณะนั้นอย่างรุนแรง ทำทุกอย่างที่ถือว่าเป็น อาบัติ เช่น ดื่มสุรา เล่นการพนัน ฉันเนื้อสัตว์ ไม่โกนผมและหนวดเครา ซึ่งอิกกีวทำเพื่อต้องการต่อต้านและเสียดสีรวมทั้งสั่งสอนพระจอมปลอมในยุคนั้นให้ละอายกับการลวงโลก
ข้อสังเกต
แก้อิกกีว น่าจะสร้างภาพให้เหมือนว่าท่านเป็นพระนอกรีด โดยเน้นให้คนเราได้เห็นว่า พระกับคนทั่วไปไม่แตกต่างกัน หากยังยึดติดกามอารมณ์ แต่ท่านคงไม่ได้ทำตัวมั่วกิเลสอย่างที่ได้รับการตีความ และการมีภรรยา ก็คงมิใช่การลากสังขารมามีอะไรกับใคร แต่คงเป็นการให้เกียรติและยกย่อง เพื่อให้สังคมมองเห็นถึงความไม่แน่นอนในตัวของมนุษย์ โดยเฉพาะคุณค่าของความเป็นคน ที่ไม่มีสิ่งใดสมมติได้ ยกเว้นว่าจะมองเห็น หรือทำให้มองเห็นสัจจะธรรมได้อย่างไรก็เท่านั้นเอง
อ้างอิง
แก้- On the Warrior's Path, Daniele Bolelli, Blue Snake Books, 2008.
- Random House Digital, Inc., 2006
- The Possible Impossibles of Ikkyu the Wise, I.G. Reynolds, 1971, Macrae Smith Company, Philadelphia, Trade SBN: 8255-3012-1.
- Ikkyu and the Crazy Cloud Anthology, Sonja Arntzen, 1987, University of Tokyo Press, ISBN 0-86008-340-3.
- Unraveling Zen's Red Thread: Ikkyu's Controversial Way, Dr. Jon Carter Covell and Abbot Sobin Yamada, 1980, HollyM International, Elizabeth, New Jersey, ISBN 0-930878-19-1.
- Wild Ways: Zen Poems of Ikkyu, translated by John Stevens, published by Shambhala, Boston, 1995.
- Crow with No Mouth, versions by Stephen Berg, published by Copper Canyon Press, WA, 2000. ISBN 1-55659-152-7.
- Steiner, Evgeny. Zen-Life: Ikkyu and Beyond. Cambridge Scholars Publishing, 2014. ISBN 978-1-4438-5400-9.
 | บทความชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |