อำเภอสูงเนิน

อำเภอในจังหวัดนครราชสีมา ประเทศไทย

สูงเนิน เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครราชสีมา ชื่อเดิมแรกตั้งอำเภอมีชื่อว่า "อำเภอบ้านสูงเนิน"[1] โดยมีนายราชจำนง เป็นนายอำเภอคนแรกของอำเภอบ้านสูงเนิน

อำเภอสูงเนิน
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Sung Noen
ปราสาทเมืองเก่า ศาสนสถานแบบขอมโบราณ
ปราสาทเมืองเก่า ศาสนสถานแบบขอมโบราณ
คำขวัญ: 
ถิ่นเดิมโคราช พระพุทธไสยาสน์ศิลา
ธรรมจักรล้ำค่า ปราสาทหินโบราณ
ส้มโอหวานรสดี ประเพณีกินเข่าค่ำ แดนธรรมวะภูแก้ว
แผนที่จังหวัดนครราชสีมา เน้นอำเภอสูงเนิน
แผนที่จังหวัดนครราชสีมา เน้นอำเภอสูงเนิน
พิกัด: 14°54′0″N 101°49′18″E / 14.90000°N 101.82167°E / 14.90000; 101.82167
ประเทศ ไทย
จังหวัดนครราชสีมา
พื้นที่
 • ทั้งหมด782.9 ตร.กม. (302.3 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2564)
 • ทั้งหมด85,132 คน
 • ความหนาแน่น108.74 คน/ตร.กม. (281.6 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 30170, 30380 (เฉพาะตำบลกุดจิก
นากลาง และหนองตะไก้)
รหัสภูมิศาสตร์3018
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอสูงเนิน ถนนมิตรสัมพันธ์ ตำบลสูงเนิน อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา 30170
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติศาสตร์

แก้
  • วันที่ 11 มิถุนายน 2442 ท้องที่นี้มีชื่อว่า อำเภอบ้านสูงเนิน[1]
  • วันที่ 29 กรกฎาคม 2490 ตั้งตำบลมะเกลือใหม่ แยกออกจากตำบลมะเกลือ ตั้งตำบลมะเกลือเก่า แยกออกจากตำบลมะเกลือ ตั้งตำบลบุ่งขี้เหล็ก แยกออกจากตำบลโคราช ตั้งตำบลโค้งยาง แยกออกจากตำบลกุดจิก ตั้งตำบลโนนค่า แยกออกจากตำบลโป่งแดง[2]
  • วันที่ 30 พฤษภาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลสูงเนิน ในท้องที่บางส่วนของตำบลสูงเนิน[3]
  • วันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2502 แยกพื้นที่ตำบลขามทะเลสอ และตำบลโป่งแดง อำเภอสูงเนิน ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอขามทะเลสอ ขึ้นกับอำเภอสูงเนิน[4]
  • วันที่ 15 มีนาคม 2503 โอนพื้นที่ตำบลหนองสรวง อำเภอโนนไทย มาขึ้นกับกิ่งอำเภอขามทะเลสอ อำเภอสูงเนิน และโอนพื้นที่หมู่ 2 และหมู่ 7 (ในขณะนั้น) ของตำบลด่านใน อำเภอด่านขุนทด มาขึ้นกับกิ่งอำเภอขามทะเลสอ อำเภอสูงเนิน[5]
  • วันที่ 29 พฤศจิกายน 2503 พื้นที่หมู่ 2 และ หมู่ 7 (ในขณะนั้น) ของตำบลด่านใน ที่โอนมาขึ้นกับ กิ่งอำเภอขามทะเลสอ อำเภอสูงเนิน ให้ตั้งเป็นหมู่บ้านหมู่ที่ 5 และ หมู่ 6 ตำบลหนองสรวง กิ่งอำเภอขามทะเลสอ อำเภอสูงเนิน[6]
  • วันที่ 9 เมษายน 2506 จัดตั้งสุขาภิบาลขามทะเลสอ ในท้องที่บางส่วนของตำบลขามทะเลสอ[7]
  • วันที่ 19 พฤษภาคม 2508 โอนพื้นที่ตำบลพันดุง อำเภอโนนไทย ไปขึ้นกับ กิ่งอำเภอขามทะเลสอ[8]
  • วันที่ 27 กรกฎาคม 2508 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอขามทะเลสอ อำเภอสูงเนิน เป็น อำเภอขามทะเลสอ[9]
  • วันที่ 8 กันยายน 2513 จัดตั้งสุขาภิบาลกุดจิก ในท้องที่บางส่วนของตำบลกุดจิก และบางส่วนของตำบลนากลาง[10]
  • วันที่ 5 มกราคม 2514 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลสูงเนิน[11] เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น
  • วันที่ 9 พฤศจิกายน 2514 ตั้งตำบลหนองตะไก้ แยกออกจากตำบลนากลาง[12]
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลสูงเนิน และสุขาภิบาลกุดจิก เป็นเทศบาลตำบลสูงเนิน และเทศบาลตำบลกุดจิก ตามลำดับ[13] ด้วยผลของกฎหมาย
  • วันที่ 24 มีนาคม 2548 กำหนดเขตตำบลในท้องที่ตำบลหนองตะไก้ ให้มีเขตการปกครองรวม 10 หมู่บ้าน[14]

ที่ตั้งและอาณาเขต

แก้

อำเภอสูงเนินตั้งอยู่ทางตอนกลาง ค่อนไปทางทิศตะวันตกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

ทำเนียบนายอำเภอสูงเนิน

แก้
รายชื่อผู้ดำรงตำแหน่งนายอำเภอสูงเนิน
ลำดับ ชื่อ-สกุล วันเข้าดำรงตำแหน่ง วันครบวาระ ย้ายเป็น หมายเหตุ
1 หลวงนราบริรักษ์ 25 พ.ค. รศ.118 26 ส.ค. รศ.118
2 นายราชจำนง 26 ส.ค. รศ.118 รศ.120
3 หลวงเทพแผลงฤทธา 3 ส.ค. รศ.120 รศ.121
4 ขุนสันทนากรรัตน์ รศ.121 รศ.122
5 นายสวาสดิ์ (ขุนอังคณารักษ์) รศ.123 รศ.125
6 หลวงบูรคามบริรักษ์ (นาค เมนะรุจิ) 29 ก.ย. 2449 5 ต.ค.2461
7 ขุนวรภักดิ์พิบูลย์ (มล.นภา ชุมสาย) 25 ต.ค.2461 พ.ศ. 2462
8 นายพริ้ม จารุมาศ พ.ศ. 2462 พ.ศ. 2464
9 นายสมถวิล เทพาคำ (ขุนอังคณานุรักษ์) พ.ศ. 2464 พ.ศ. 2471
10 ขุนประกอบการบุรี (เนตร์ สมิตินันทร์) พ.ศ. 2471 19 มี.ค.2476
11 นายชำนาน กระบวน (กิ๊ต เฉลิมรัตน์) 19 มี.ค.2476 20 ก.พ.2479
12 นายบุญส่ง ศุภโตษะ 20 ก.พ.2479 9 ก.พ.2489
13 นายมานัส เจริญประสิทธิ์ 5 มิ.ย.2489 30 มิ.ย.2490
14 นายเฉลิมศักดิ์ สังขะนันท์ 30 มิ.ย.2490 30 พ.ย.2490
15 ขุนนรการบริรักษ์ 30 พ.ย.2490 6 ธ.ค.2491
16 นายเกียรติศักดิ์ 6 ธ.ค.2491 5 พ.ย.2494
17 นายมาก  ณ นครพนม 19 ธ.ค.2494 20 ก.ค.2497
18 นายวิเชียร เวชสวรรค์ 20 ก.ค.2497 8 มิ.ย.2500
19 นายสุพรรณ เวชวัฒน์ 8 มิ.ย.2500 24 พ.ค.2512
20 นายจรวย ยิ่งสวัสดิ์ 2 มิ.ย.2512 12 ก.พ.2515 ผู้ว่าราชการจังหวัดยโสธร
21 นายสมพงษ์ ณ ป้อมเพ็ชร 12 ก.พ.2515 2 ก.ค.2519
22 นายแม้นเทพ รัตนโกสุมภ์ 2 ก.ค.2519 17 มิ.ย.2520
23 นายอนันต์ ปลื้มสุด 17 มิ.ย.2520 3 เม.ย.2521
24 นายธนู สุขฉายา 26 ส.ค.2521 24 ต.ค.2524 รองผู้ว่าราชการจังหวัดอุดรธานี
25 นายประภา ยุวานนท์ 24 ต.ค.2524 23 เม.ย.2527 ผู้ว่าราชการจังหวัดหนวงบัวลำภู
26 นายอุบล เอื้อศรี 23 เม.ย.2527 16 ต.ค.2530 รองผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมา
27 นายไพบูลย์ จินดารัตน์ 16 ต.ค.2530 22 ม.ค.2532
28 นายบุญสม พิรินทร์ยวง 23 ม.ค.2532 10 พ.ย.2534 ผู้ว่าราชการจังหวัดมุกดาหาร
29 นายสุวัฒน์ ตันประวัติ 11 พ.ย.2534 30 พ.ย.2536 ผู้ว่าราชการจังหวัดสกลนคร
30 นายชาญวิทย์ วสยางกูร 1 ธ.ค.2536 17 มิ.ย.2539 ผู้ว่าราชการจังหวัดมุกดาหาร
31 นายบุญสนอง บุญมี 17 มิ.ย.2539 4 พ.ค.2541 ผู้ว่าราชการจังหวัดอำนาจเจริญ
32 นายวิชัย ประพันธ์โรจน์ 4 พ.ค.2541 2 พ.ย.2541 ปลัดจังหวัดตราด
33 นายยุทธนา วิริยะกิตติ 2 พ.ย.2541 11 มิ.ย.2544 ผู้ว่าราชการจังหวัดศรีสะเกษ
34 นายวิทยา กามนต์ 11 มิ.ย.2544 12 เม.ย.2547 รองผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมา
35 นายจิระศักดิ์ ศักรางกูร 12 เม.ย.2547 25 ธ.ค.2548 นายอำเภอวิเชียรบุรี
36 นายวีระ จันทรทิพรักษ์ 26 ธ.ค.2548 9 พ.ย.2551 ปลัดจังหวัดกระบี่
37 นายประภาส รักษาทรัพย์ 24 พ.ย.2551 11 มี.ค.2555 รองผู้ว่าราชการจังหวัดบุรีรัมย์
38 ว่าที่ ร.ต.นิรันดร์ ดุจจานุทัศน์ 8 พ.ค.2555 10 มี.ค.2556 รองผู้ว่าฯ นครราชสีมา
39 ว่าที่ ร.ต.สมบัติ จันทรเจษฎากร 11 มี.ค.2556 30 ก.ย.2556 เกษียณ
40 นายกรกต ธำรงวงค์สวัสดิ์ 13 ม.ค.2556 14 ธ.ค.2557 ปลัดจังหวัดบึงกาฬ รองผู้ว่าฯ นครราชสีมา
41 นายชูศักดิ์ ชุนเกาะ 26 ม.ค.2558 6 พ.ย.2559 นายอำเภอพิมาย รองผู้ว่าฯ นครราชสีมา
42 นายณัชวันก์ อัลภาชน์ เตชะเสน 7 พ.ย.2559 14 พ.ย.2561 นายอำเภออัมพวา รองผู้ว่าฯ ราชบุรี
43 นายสุรศิษฐ์ อินทกรอุดม 15 พ.ย.2561 9 พ.ย.2563 ปลัดจังหวัดอุบลราชธานี รองผู้ว่าฯ ศรีสะเกษ
44 ร้อยโทอนุชา ตั้งพาณิชย์ 8 มี.ค.2564 13 ก.พ.2565 นายอำเภอปักธงชัย
45 นายไพฑูรย์ มหาชื่นใจ 14 ก.พ.2565 25 ธ.ค.2565 ปลัดจังหวัดสมุทรสาคร ปลัดจังหวัดสมุทรสาคร
46 สิบเอกกฤษณธร  เลิศสำโรง 3 ม.ค.2566 28 ม.ค.2567 นายอำเภอปักธงชัย จากนายอำเภอพระทองคำ
47 นายเดชฤทธิ์  ถิตย์ฉาย 29 ม.ค.2567 จากนายอำเภอห้วยแถลง

การแบ่งเขตการปกครอง

แก้

การปกครองส่วนภูมิภาค

แก้

อำเภอสูงเนินแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 11 ตำบล 127 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

แก้

ท้องที่อำเภอสูงเนินประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 13 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลสูงเนิน ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลสูงเนิน
  • เทศบาลตำบลกุดจิก ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลนากลางและตำบลกุดจิก
  • องค์การบริหารส่วนตำบลสูงเนิน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสูงเนิน (นอกเขตเทศบาลตำบลสูงเนิน)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลเสมา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเสมาทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโคราช ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคราชทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลบุ่งขี้เหล็ก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบุ่งขี้เหล็กทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโนนค่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโนนค่าทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโค้งยาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโค้งยางทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลมะเกลือเก่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมะเกลือเก่าทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลมะเกลือใหม่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมะเกลือใหม่ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลนากลาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนากลาง (นอกเขตเทศบาลตำบลกุดจิก)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหนองตะไก้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองตะไก้ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลกุดจิก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุดจิก (นอกเขตเทศบาลตำบลกุดจิก)

เขตอุตสาหกรรม

แก้

นิคมอุตสาหกรรมนวนคร 2 นครราชสีมา

แก้

รายชื่อบริษัทในนิคมฯ

แก้
  • บริษัท เอ.แอล.เอ็ม.ที. (ประเทศไทย) จำกัด
  • บริษัท แคนนอน ไฮ-เทค (ประเทศไทย)
  • บริษัท เอ็มเอ็มไอ พรีซิชั่น แอสแซมบลิ (ประเทศไทย) จำกัด
  • บริษัท นาคากาวา ซังเกียว (ประเทศไทย) จำกัด
  • บริษัท เอ็นอีพี อสังหาริมทรัพย์และอุตสาหกรรม จำกัด (มหาชน) 
  • บริษัท นิสเซ อิเล็กทริก (ประเทศไทย) จำกัด 
  • บริษัท เพ็ทฟอร์ม (ประเทศไทย) จำกัด
  • บริษัท ชินเอ ไฮเทค จำกัด 
  • บริษัท สยามฟูโกกุ จำกัด
  • บริษัท โตเกียว เบียวคาเนะ (ประเทศไทย) จำกัด
  • บริษัท เวอร์เท็กซ์ อินเตอร์เนชั่นแนล (ประเทศไทย) จำกัด
  • บริษัท ไฮเทค นิทซู (ประเทศไทย) จำกัด โลจิสติกส์ 
  • บริษัท เมลเทค คอร์ปอเรชั่น (ประเทศไทย) จำกัด 
  • บริษัท สยามซานิทารีฟิตติ้งส์ จำกัด (เครือ SCG)
  • บริษัท ชิปโป อาซาฮี โมลด์ส (ประเทศไทย) จำกัด 
  • บริษัท โทชิน เทคโนโลยี (ประเทศไทย) จำกัด
  • บริษัท ยูนิออน เซอิมิซึ (ประเทศไทย)
  • บริษัท ชิโยดะ อินทิเกร (ประเทศไทย) จำกัด 
  • บริษัท นวนคร จำกัด (มหาชน)

นิคมอุตสาหกรรมสูงเนิน

แก้

บริษัทอุตสาหกรรมในตัวอำเภอสูงเนิน

แก้
  • บริษัทซีเกท เทคโนโลยี (ประเทศไทย)
  • บริษัท เอ็นเค แมคคาทรอนิกส์

หน่วยกู้ภัย

แก้
  • มูลนิธิสูงเนินสงเคราะห์ (สว่างแสงธรรมธรรมสถาน)

อ้างอิง

แก้
  1. 1.0 1.1 "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย [การตั้งว่าที่นายอำเภอบางปลาม้า,การตั้งนายอำเภอบ้านกระโทก นายอำเภอบ้านสูงเนิน นายอำเภอบ้านกลาง ในมณฑลนครราชสีห์มา]" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 16 (23): 309. September 3, 1899.
  2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (46 ง): 1930–1974. July 29, 1947.
  3. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลสูงเนิน อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (พิเศษ 45 ง): 23–24. May 30, 1956.
  4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยกฐานะตำบลขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 76 (26 ง): 474–475. February 24, 1959.
  5. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอโนนไทย อำเภอด่านขุนทด และกิ่งอำเภอขามทะเลสอ อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา พ.ศ. 2503" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 77 (19 ก): 148–150. March 15, 1960.
  6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง กำหนดเขตตำบลในท้องที่ กิ่งอำเภอขามทะเลสอ อำเภอสูงเนิน และอำเภอด่านขุนทด จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 77 (97 ง): 2442–2444. November 29, 1960.
  7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลขามทะเลสอ กิ่งอำเภอขามทะเลสอ อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 80 (35 ง): 997–998. April 9, 1963.
  8. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอโนนไทย และกิ่งอำเภอขามทะเลสอ อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา พ.ศ. 2508" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 (41 ก): 312–314. May 18, 1965.
  9. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอศรีสวัสดิ์ อำเภอสังขละบุรี อำเภอท่าคันโท อำเภอดอกคำใต้ อำเภอแม่ใจ อำเภอจุน อำเภอขามทะเลสอ อำเภอไพศาลี อำเภอท่าวังผา อำเภอบ้านกรวด อำเภอเด่นชัย อำเภอปทุมรัตน์ อำเภอกะเปอร์ อำเภออากาศอำนวย อำเภอดอนเจดีย์ อำเภอจอมพระ และอำเภอสามโก้ พ.ศ. 2508" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 (59 ก): 565–569. July 27, 1965. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-10-01. สืบค้นเมื่อ 2010-05-12.
  10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลกุดจิก อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 87 (85 ง): 2530–2531. September 8, 1970.
  11. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลสูงเนิน อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 88 (2 ง): 2–4. January 5, 1971.
  12. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองนครราชสีมา อำเภอครบุรี อำเภอสูงเนิน อำเภอห้วยแถลง อำเภอคง อำเภอด่านขุนทด และอำเภอโนนไทย จังหวัดนครราชสีมา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 88 (120 ง): 3100–3136. November 9, 1971.
  13. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-01-30.
  14. [1]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๘