อำมาตยาธิปไตย
อมาตยาธิปไตย อำมาตยาธิปไตย หรือ ระบบข้าราชการประจำ (อังกฤษ: bureaucracy[1]; bureaucratic polity) เป็นการปกครองซึ่งมีขุนนางหรือข้าราชการเป็นใหญ่[2] ราชบัณฑิตยสถาน ให้ความเห็นเพิ่มเติมว่า คนไทยบางกลุ่มแปลความหมายของคำนี้ผิดไปจากความหมายโดยตรงว่า เป็นการปกครองที่อำมาตย์มีอำนาจในการบริหารประเทศ[3]
คำภาษาอังกฤษ bureaucratic polity บัญญัติขึ้นโดย Fred W. Riggs อดีตอาจารย์มหาวิทยาลัยแห่งรัฐฮาวาย ในหนังสือที่พิมพ์เผยแพร่ในปี พ.ศ. 2509[4] เป็นคำใหม่ที่ใช้แก่ประเทศไทยโดยเฉพาะ [5] แต่ภายหลังคำนี้มีใช้แก่ประเทศอื่นด้วย เช่น อินโดนีเซีย[6]
นักวิชาการ นักประวัติศาสตร์ เช่น ดร. ชาญวิทย์ เกษตรศิริ เคยเรียกรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม ว่าเป็นอำมาตยาธิปไตย [ต้องการอ้างอิง] หรือรัฐบาลอำนาจนิยม (authoritarianism) อย่างไรก็ตาม นักวิชาการและกลุ่มต่าง ๆ เคยยกคำนี้มาใช้แก่รัฐบาลไทยสมัยต่าง ๆ ตั้งแต่สมัยจอมพล ป. เป็นต้นมาหลายชุด
อ้างอิง
แก้- ↑ "ศัพท์บัญญัติ ราชบัณฑิตยสถาน". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-07-15. สืบค้นเมื่อ 2012-05-23.
- ↑ "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-03-30. สืบค้นเมื่อ 2010-03-30.
- ↑ อำมาตยาธิปไตย, ราชบัณฑิตยสถาน
- ↑ Fred W Riggs. 1966. Thailand: The Modernization of a Bureaucratic Polity. Honolulu: East-West Center Press. 470 pages.
- ↑ James Ockey. 2004. State, Bureaucracy and Polity in Modern Thai Politics, Journal of Contemporary Asia, Vol. 34, 2004.
- ↑ Erik Martinez Kuhonta, Dan Slater, Tuong Vu. Southeast Asia in political science: theory, region, and qualitative analysis. Stanford University Press. p. 36