สารละลาย
ทางเคมี สารละลาย (อังกฤษ: solution) คือสารผสมที่เป็นเนื้อเดียวกัน ซึ่งมีสสารหนึ่งชนิดหรือมากกว่าเป็นตัวละลาย ละลายอยู่ในสารอีกชนิดหนึ่งซึ่งเป็นตัวทำละลาย ไม่เพียงแต่ของแข็งที่สามารถละลายในของเหลว เหมือนเกลือหรือน้ำตาลที่ละลายในน้ำ (หรือแม้แต่ทองคำที่ละลายในปรอทแล้วเกิดเป็นอะมัลกัม (amalgam)) แต่ก๊าซก็สามารถละลายในของเหลวได้ เช่น คาร์บอนไดออกไซด์หรือออกซิเจนสามารถละลายในน้ำได้
- สารละลายอุดมคติ (ideal solution) คือการที่ปฏิกิริยาระหว่าง โมเลกุล ของตัวทำละลายกระทำซึ่งกันและกันมีค่าเท่ากับปฏิกิริยาระหว่างตัวทำละลายกับตัวถูกละลาย แล้วคุณสมบัติของสารละลายในอุดมคติสามารถคำนวณได้โดยผลรวมเชิงเส้น (linear combination) ของคุณสมบัติของส่วนประกอบของตัวมัน
- ตัวทำละลาย (solvent) ตามความหมายแบบเดิมคือ สารในสารละลายที่มีปริมาณมากกว่าตัวถูกละลาย ถ้าทั้งตัวถูกละลายและตัวทำละลายมีปริมาณเท่ากัน (เช่น สารละลายมี เอทานอล 50% และ น้ำ 50%) คำจำกัดความเกี่ยวกับตัวทำละลายและตัวถูกละลายจะมีความสำคัญน้อยลง
แต่โดยทั่วไปสารที่มีปริมาณมากกว่าจะถูกกำหนดให้เป็นตัวทำละลาย
สารละลายแบ่งออกเป็นหลายประเภทดังนี้:
ตัวอย่างของสารละลาย | ตัวถูกละลาย | |||
---|---|---|---|---|
ก๊าซ | ของเหลว | ของแข็ง | ||
ตัวทำละลาย | ก๊าซ | ออกซิเจน และ ก๊าซอื่นใน ไนโตรเจน (อากาศ) | ไอน้ำ ใน อากาศ (ความชื้น) | กลิ่น ของของแข็งเป็นผลมาจากโมเลกุลของของแข็งกระจายตัวในอากาศ |
ของเหลว | คาร์บอนไดออกไซด์ ในน้ำ (น้ำคาร์บอเนต) | เอทานอล (แอลกอฮอล์) ในน้ำ; ไฮโดรคาร์บอน หลายชนิดใน (ปิโตรเลียม) | ซูโครส (น้ำตาลทราย) ในน้ำ; โซเดียมคลอไรด์ (เกลือแกง) ในน้ำ | |
ของแข็ง | ไฮโดรคาร์บอน ละลายในโลหะ; แพลทินัม ถูกศึกษาให้เป็นตัวกลางในการเก็บ | น้ำ ใน ถ่านกัมมันต์(activated charcoal) ; ความชื้นใน ไม้ | เหล็กกล้า, ดูราลูมิน(duralumin) โลหะอื่น โลหะผสม |
อ้างอิง
แก้- Streitwieser, Andrew; Heathcock, Clayton H.; Kosower, Edward M. (1992). Introduction to Organic Chemistry (4th ed.). Macmillan Publishing Company, New York. ISBN 0-02-418170-6.
วิกิตำรามีตำราในหัวข้อ Transwiki:Creating chemical solutions