พืชสองปี

พืชสองปี (อังกฤษ: Biennial plant) เป็นไม้ดอกที่ใช้เวลาสองปีจึงจบวัฏจักร ในปีแรกพืชจะมีใบมีก้านและรากเช่นเดียวกับโครงสร้างของผัก และจะหยุดเจริญเติบโตระหว่างเดือนที่มีอากาศเย็นหรือฤดูหนาว ตามปกติแล้วปีแรกกิ่งและใบจะเตี้ยเกือบติดดินดูเหมือนกุหลาบ พืชสองปีต้องปลูกในบริเวณที่มีอากาศเย็นก่อนที่ออกดอกได้ ระหว่างฤดูใบไม้ผลิหรือฤดูร้อนปีต่อมากิ่งจะยืดออกไปอย่างมาก จากนั้นก็จะออกดอกออกผลและผลิตเมล็ดก่อนที่จะตาย นักขยายพันธุ์พืชบางคน ผลิต พืชพันธุ์เลือกผสม ฤดูเดียว หรือ ปีเดียว จาก พืชสองปี ซึ่งจะออกดอกในปีแรกหลังจากเพาะจากเมล็ด ตัวอย่าง เช่น ถุงมือจิ้งจอก หรือ ระฆังแคนเตอร์บรี

ผักชีพาร์สลีย์

พืชสองปีสวีทวิลเลียม

ถ้าสภาวะอากาศรุนแรงพืชสองปีก็อาจจะจบวัฏจักรภายในระยะเวลาอันสั้นได้ เช่นอาจจะภายในสามหรือสี่เดือนแทนที่จะเป็นสองปี ซึ่งเป็นลักษณะที่พบบ่อยในผักหรือไม้ดอกที่ประสบกับอากาศเย็นจัดก่อนที่จะลงดิน การที่พืชมีลักษณะเช่นนี้ทำให้บางครั้งผู้ปลูกก็ปลูกเป็นพืชปีเดียวในบางภูมิภาค พืชสองปีที่เป็นไม้ดอกบางชนิดก็สามารถเร่ง (induce) ให้ออกดอกได้โดยไม่ต้องให้มีอากาศเย็นโดยการให้ฮอร์โมนพืช “gibberellin” แต่มักจะไม่ทำกันในทางการค้า

เมื่อพิจารณาจากมุมมองของคนทำสวนแล้วพืชจะเป็นพืชปีเดียว, พืชสองปี หรือ พืชยืนต้นก็มักจะต่างกันออกไปตามแต่สภาวะอากาศของแต่ละท้องถิ่น พืชสองปีที่ปลูกสำหรับเอาดอก ผล หรือเมล็ดจำเป็นต้องใช้เวลาสองปีในการปลูก พืชสองปีที่ปลูกสำหรับกินใบหรือรากมักจะปลูกให้เป็นพืชปีเดียว เช่น บีท, กะหล่ำบรัสเซลส์ (Brussels sprout), กะหล่ำปลี, แครอท, ขึ้นฉ่าย, ผักกาด, พาร์สลีย์ และ คะน้าสวิส (Swiss chard) ถ้าพืชที่ตามปกติแล้วเป็นพืชสองปีถูกนำไปปลูกในบริเวณที่มีอากาศหนาวจัดก็มักจะปลูกให้เป็นพืชปีเดียวเพราะไม่สามารถทนฤดูหนาวได้ หรือในทางกลับกันพืชปีเดียวที่ปลูกในบริเวณที่อากาศเหมาะสมก็ทำให้ดูเหมือนเป็นพืชสองปี หรือ พืชยืนต้นได้ พืชยืนต้นที่มีอายุสั้นบางชนิดจะมีลักษณะคล้ายพืชสองปีแทนที่จะเป็นพืชยืนต้น พืชสองปีแท้ๆ จะออกดอกเพียงครั้งเดียวก่อนที่จะตาย แต่พืชยืนต้นจะออกดอกปีละหนเมื่อโตเต็มที่

ดูเพิ่ม

• พืชปีเดียว
• พืชยืนต้น

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ พืชสองปี