บ้านมนังคศิลา

บ้านมนังคศิลา ตั้งอยู่เลขที่ 514 ถนนหลานหลวง แขวงสี่แยกมหานาค เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร เป็นบ้านที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชทานแก่พระยาอุดมราชภักดี (โถ สุจริตกุล) อดีตอธิบดีกรมชาวที่ ผู้มีหน้าที่ดูแลพระราชฐานที่ประทับทั้งหมด และพระราชทานชื่อบ้านนี้ว่า "มนังคศิลา" อันหมายถึงที่ประทับ เมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม 2462 พร้อมกับบ้านนารายณ์บรรทมสินธุ์ของ พระยาอนิรุทธเทวา (หม่อมหลวงฟื้น พึ่งบุญ)^[1]

ประวัติ

บ้านมนังคศิลาเดิมเป็นบ้านที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชทานแก่พระยาอุดมราชภักดี แล้วขายไปในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เมื่อต้องอพยพออกจากกรุงเทพฯ ต่อมาเจ้าของใหม่นำไปจำนองไว้กับธนาคารเอเซีย กระทั่งปี พ.ศ. 2495 รัฐบาลในสมัยจอมพล ป.พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี ได้ทำเรื่องขอไถ่ถอนมาใช้เป็นบ้านพักรับรองอาคันตุกะของรัฐบาล และใช้เป็นที่ประชุมปรึกษาของสมาชิกสภาผู้แทนฝ่ายสนับสนุนรัฐบาล โดยให้สำนักนายกรัฐมนตรีเป็นผู้ดูแลรักษา ต่อมาในปี พ.ศ. 2498 จอมพล ป.พิบูลสงคราม ก่อตั้งพรรคเสรีมนังคศิลา ร่วมกับพลตำรวจเอกเผ่า ศรียานนท์ ได้ใช้บ้านหลังนี้เป็นที่ทำการพรรค

ในปี พ.ศ. 2518 สภาสตรีแห่งชาติ ได้ย้ายเข้ามาตั้งสำนักงานในบ้านมนังคศิลา จนถึงปัจจุบัน

ในปี พ.ศ. 2535 มูลนิธิองค์กรกลางเพื่อประชาธิปไตย ได้ย้ายเข้ามาตั้งสำนักงานในบ้านมนังคศิลา คำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรีที่ 3/2535 สมัยอดีตนายกรัฐมนตรี นายอานันท์ ปันยารชุน จนถึงปัจจุบัน

ในปี พ.ศ. 2549 รัฐบาลของ พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ ได้ใช้ส่วนหนึ่งของบ้านมนังคศิลาเป็นหอเกียรติภูมินายกรัฐมนตรี เพื่อแสดงภาพ ประวัติ และผลงานเด่นของ นายกรัฐมนตรี ตั้งแต่คนแรกจนถึงปัจจุบัน โดยมุ่งหวังให้เป็นศูนย์การเรียนรู้การพัฒนาทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตย

ในปี พ.ศ. 2557 รัฐบาลของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ได้ใช้บ้านมนังคศิลาเป็นที่ทำการ ของ คสช. แทนกองบัญชาการกองทัพบก^{[ต้องการอ้างอิง]}