ถูปวงศ์
ถูปวงศ์ เป็นคัมภีร์พุทธศาสนาว่าด้วยตำนานการสร้างพระสถูปเจดีย์ทั้งในอินเดียและลังกา เป็นตำนานเมืองและศาสนสถานเชื่อมโยงเรื่องราวเข้ากับพุทธประวัติ[1] คัมภีร์รจนาโดยพระวาจิสสรเถระ พระเถระชาวลังกา[2] ในยุคประมาณ พ.ศ. 1775–1779[3] ในสมัยของพระเจ้าวิชัยพาหุที่ 3 ประเทศศรีลังกา โดยท่านได้รับการอาราธนาให้รจนาจากพระเถระชาวศรีลังกาในสมัยนั้น คือ พระสุมังคลเถระ พระพุทธมิตตเถระ พระมหากัสสปะเถระพระธรรมกิตติเถระ และพระวาณิชภาณุ ท่านได้อาศัยคัมภีร์อธิบายวินัยฉบับโบราณที่เขียนด้วยภาษาสิงหล รวมถึงอรรถกถาสมันตปาสาทิกา และฎีกาสารัตถทีปนีเป็นต้นแบบ
| ผู้ประพันธ์ | พระวาจิสสรเถระ |
|---|---|
| ประเทศ | ลังกา |
| ประเภท | คัมภีร์พุทธศาสนา |
| วันที่พิมพ์ | ยุคประมาณ พ.ศ. 1775–1779 |
ในประเทศไทยมีต้นฉบับคัมภีร์ถูปวงศ์เป็นฉบับใบลาน อักษรขอม ภาษาบาลี อยู่ในหอสมุดแห่งชาติ 2 ฉบับ คือฉบับสังเขปและฉบับพิสดาร ฉบับสังเขปพบเพียง 2 ผูก คือผูกที่ 1 และผูกที่ 2 ไม่จบความ ส่วนฉบับพิสดารมี 5 ผูก จบบริบูรณ์ ฉบับหลังนี้กรมศิลปากรอนุญาตให้พิมพ์เป็นหนังสืออนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพนางอนุ ทองไข่มุกต์ เมื่อ พ.ศ. 2511[4]
อ้างอิง
แก้- ↑ "จดหมายข่าว - ราชบัณฑิตยสถาน" (PDF). สำนักงานราชบัณฑิตยสภา.
- ↑ เพ็ญสุภา สุขคตะ. "ปริศนาโบราณคดี : พระอุปคุต VS พระบัวเข็ม ตกลงองค์เดียวกัน หรือคนละองค์? (2)". มติชนสุดสัปดาห์.
- ↑ พระเทพวัชรบัณฑิต. "เจดีย์ในพระพุทธศาสนา" (PDF). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
- ↑ "พระคัมภีร์ถูปวงศ์: ตำนานว่าด้วยการสร้างพระสถูป". นนทชัย. p. 5.