กลีเซอรอล
กลีเซอรอล (อังกฤษ: glycerol) หรือ กลีเซอรีน (glycerine, glycerin) เป็นสารประกอบอินทรีย์ที่มีสูตรเคมีคือ C3H8O3 ลักษณะเป็นของเหลวหนืดไม่มีสี ไม่มีกลิ่น รสหวาน มีน้ำหนักโมเลกุล 92.1 g/mol และระดับความไวไฟ 1 ตาม NFPA 704 หรือต้องให้ความร้อนสูงก่อนจึงจะลุกติดไฟ[5][6] กลีเซอรอลถูกสกัดครั้งแรกในปี ค.ศ. 1783 โดยคาร์ล วิลเฮ็ล์ม เชเลอ นักเคมีชาวสวีเดน และตั้งชื่อโดยมีแชล-เออแฌน เชฟเริล นักเคมีชาวฝรั่งเศสในปี ค.ศ. 1811[7][8]
| |||
ชื่อ | |||
---|---|---|---|
Preferred IUPAC name
Propane-1,2,3-triol | |||
ชื่ออื่น
Glycerin
Glycerine Propanetriol 1,2,3-Trihydroxypropane 1,2,3-Propanetriol | |||
เลขทะเบียน | |||
3D model (JSmol)
|
|||
ChEBI | |||
ChEMBL | |||
เคมสไปเดอร์ | |||
ดรักแบงก์ | |||
ECHA InfoCard | 100.000.263 | ||
เลขอี | E422 (thickeners, ...) | ||
KEGG | |||
ผับเคม CID
|
|||
UNII | |||
CompTox Dashboard (EPA)
|
|||
| |||
| |||
คุณสมบัติ | |||
C3H8O3 | |||
มวลโมเลกุล | 92.094 g·mol−1 | ||
ลักษณะทางกายภาพ | ของเหลวไม่มีสี | ||
กลิ่น | ไม่มีกลิ่น | ||
ความหนาแน่น | 1.261 g/cm3 | ||
จุดหลอมเหลว | 17.8 องศาเซลเซียส (64.0 องศาฟาเรนไฮต์; 290.9 เคลวิน) | ||
จุดเดือด | 290 องศาเซลเซียส (554 องศาฟาเรนไฮต์; 563 เคลวิน)[4] | ||
ผสมเข้ากันได้[1] | |||
log P | -2.32[2] | ||
ความดันไอ | 0.003 mmHg (50°C)[1] | ||
-57.06·10−6 cm3/mol | |||
ดัชนีหักเหแสง (nD)
|
1.4746 | ||
ความหนืด | 1.412 Pa·s[3] | ||
เภสัชวิทยา | |||
A06AG04 (WHO) A06AX01, QA16QA03 (WHO) | |||
ความอันตราย | |||
NFPA 704 (fire diamond) | |||
จุดวาบไฟ | 160 °C (320 °F; 433 K) (closed cup) 176 °C (349 °F; 449 K) (open cup) | ||
NIOSH (US health exposure limits): | |||
PEL (Permissible)
|
TWA 15 mg/m3 (total) TWA 5 mg/m3 (resp)[1] | ||
REL (Recommended)
|
None established[1] | ||
IDLH (Immediate danger)
|
N.D.[1] | ||
เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS) | JT Baker | ||
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa
|
กลีเซอรอลเป็นสารพอลิออลชนิดน้ำตาลแอลกอฮอล์ที่มีอะตอมคาร์บอนเป็นแกนกลาง 3 อะตอม และเป็นโปรไครัล หรือสารที่โครงสร้างสามารถพัฒนาเป็นไครัลได้ การผลิตกลีเซอรอลมักได้จากไตรกลีเซอไรด์จากพืชและสัตว์ ทำปฏิกิริยาซาปอนิฟิเคชัน (saponification) กับโซเดียมไฮดรอกไซด์ ได้สบู่และกลีเซอรอล นอกจากนี้ยังสามารถสังเคราะห์ได้จากโพรพีลีนที่ทำปฏิกิริยาจนได้เอพิคลอโรไฮดริน และถูกไฮโดรไลซ์จนได้กลีเซอรอล[9] ในร่างกายใช้กลีเซอรอลเป็นสารตั้งต้นในการสังเคราะห์ไตรกลีเซอไรด์และฟอสโฟลิพิด เมื่อร่างกายใช้ไขมันเป็นแหล่งพลังงาน จะดึงกลีเซอรอลจากเนื้อเยื่อไขมันแล้วเปลี่ยนเป็นกลูโคสผ่านกระบวนการสร้างกลูโคสก่อนจะเข้าสู่กระแสเลือด[10]
กลีเซอรอลมีคุณสมบัติเป็นไฮโกรสโคปิก (hygroscopic) หรือสารที่สามารถดูดซึมหรือดูดซับความชื้นจากอากาศ จึงผสมเข้ากับน้ำได้ นอกจากนี้ยังละลายในแอซีโทนได้เล็กน้อย แต่ไม่ละลายในคลอโรฟอร์ม[11]
กลีเซอรอลเป็นสารที่มีพิษน้อย คือมีแอลดี 50 ในหนู (ทางปาก) อยู่ที่ 12600 mg/kg[12] กลีเซอรอลใช้เป็นตัวทำละลาย วัตถุให้ความหวานทดแทนน้ำตาล และวัตถุกันเสียในอาหาร โดยมีเลขอีคือ E422[13] นอกจากนี้ยังมีฤทธิ์ต้านจุลชีพและไวรัส จึงใช้รักษาบาดแผลและเป็นยาระบาย รวมถึงเป็นสารหล่อลื่นและสารกักเก็บความชุ่มชื้นในเครื่องสำอาง[14]
อ้างอิง
แก้- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0302". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ↑ "glycerin_msds".
- ↑ Segur, J. B.; Oberstar, H. E. (1951). "Viscosity of Glycerol and Its Aqueous Solutions". Industrial & Engineering Chemistry. 43 (9): 2117–2120. doi:10.1021/ie50501a040.
- ↑ Lide, D. R., บ.ก. (1994). CRC Handbook of Data on Organic Compounds (3rd ed.). Boca Raton, FL: CRC Press. p. 4386.
- ↑ "Glycerol, Reagent ACS - MSDS" (PDF). West Liberty University. สืบค้นเมื่อ December 1, 2019.
- ↑ "Glycerine - CAMEO Chemicals". National Oceanic and Atmospheric Administration. สืบค้นเมื่อ December 1, 2019.
- ↑ Carl Wilhelm Scheele (1783) "Rön beträffande ett särskilt Socker-Ämne uti exprimerade Oljor och Fettmor" (Findings concerning a particular sweet substance in expressed oils and fatty substances), Kongliga Vetenskaps Academiens Nya Handlingar (New Proceedings of the Royal Academy of Science), 4 : 324-329.
- ↑ "Glycerol". Britannica. สืบค้นเมื่อ December 1, 2019.
- ↑ Christoph, Ralf; Schmidt, Bernd; Steinberner, Udo; Dilla, Wolfgang; Karinen, Reetta (2006). "Glycerol". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. doi:10.1002/14356007.a12_477.pub2. ISBN 3527306730.
- ↑ "Glucose Can Be Synthesized from Noncarbohydrate Precursors". National Library of Medicine - National Institutes of Health. สืบค้นเมื่อ December 1, 2019.
- ↑ "Glycerol: Properties and Production" (PDF). Semantic Scholar. สืบค้นเมื่อ December 1, 2019.
- ↑ "Glycerine, Lab Grade - MSDS" (PDF). Fisher Scientific. สืบค้นเมื่อ December 1, 2019.
- ↑ "Re‐evaluation of glycerol (E 422) as a food additive". European Food Safety Authority. March 15, 2017. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-06-05. สืบค้นเมื่อ December 1, 2019.
- ↑ "Glycerine: an overview" (PDF). ACI Science. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-06-01. สืบค้นเมื่อ December 1, 2019.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ กลีเซอรอล
- "Glycerol". New World Encyclopedia.