กรมความร่วมมือระหว่างประเทศ

กรมความร่วมมือระหว่างประเทศ
	Thailand International Cooperation Agency
	ตราประจำกรมความร่วมระหว่างประเทศ
ภาพรวมกรม
ก่อตั้ง	19 กรกฎาคม พ.ศ. 2493; 74 ปีก่อน
กรมก่อนหน้า	คณะกรรมการความร่วมมือทางเทคนิคและเศรษฐกิจ (พ.ศ. 2493 – พ.ศ. 2506); กรมวิเทศสหการ (พ.ศ. 2506 – พ.ศ. 2547); สำนักงานความร่วมมือเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ (พ.ศ. 2547 – พ.ศ. 2558);
ประเภท	ส่วนราชการ
เขตอำนาจ	ทั่วราชอาณาจักร
สำนักงานใหญ่	อาคารรัฐประศาสนภักดี (อาคาร B) ชั้น 8 ฝั่งทิศใต้ ศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550 ถนนแจ้งวัฒนะ แขวงทุ่งสองห้อง เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร 10210
งบประมาณต่อปี	424,287,900 บาท; (พ.ศ. 2566)
ฝ่ายบริหารกรม	จุลวัจน์ นรินทรางกูร ณ อยุธยา, รักษาการอธิบดี; พิมพ์วดี โสวรัตนพงศ์, รองอธิบดี; อรุณี ไฮมม์, รองอธิบดี;
ต้นสังกัดกรม	กระทรวงการต่างประเทศ
เว็บไซต์	กรมความร่วมมือระหว่างประเทศ

กรมความร่วมมือระหว่างประเทศ หรือ TICA เป็นส่วนราชการระดับกรมสังกัดกระทรวงการการต่างประเทศ มีหน้าที่หลักในการจัดการและดำเนินงานความร่วมมือเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศไทยกับประเทศอื่น ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านความช่วยเหลือทางวิชาการและการแลกเปลี่ยนความรู้

ประวัติ

กรมความร่วมมือระหว่างประเทศ เริ่มก่อตั้งในปี พ.ศ. 2493 รัฐบาลไทยได้ก่อตั้ง คณะกรรมการความร่วมมือทางเทคนิคและเศรษฐกิจ ขึ้นเพื่อดูแลโครงการช่วยเหลือทางเทคนิคจากสหรัฐอเมริกาและยุโรปภายในประเทศไทย กรมนี้ทำงานอย่างใกล้ชิดกับพันธมิตรต่างประเทศ ต่อมาได้ยกฐานะเป็น กรมวิเทศสหการ ในวันที่ 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2506^[1] สังกัดกระทรวงพัฒนาการแห่งชาติ ต่อมาในปี พ.ศ. 2515 จึงโอนมาสังกัดสำนักนายกรัฐมนตรี^[2] กรมวิเทศสหการมีหน้าที่ตั้งแต่ขั้นตอนการวางแผนไปจนถึงการประเมินผลโครงการ เมื่อประเทศไทยมีการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างต่อเนื่องและมีการพัฒนาที่ดีจนถึงต้นศตวรรษที่ 21 ประเทศไทยก็เปลี่ยนสถานะจากผู้รับความช่วยเหลือมาเป็นผู้ให้ความช่วยเหลือ การเปลี่ยนแปลงนโยบายนี้ ต่อมาในปี พ.ศ. 2545 กรมวิเทศสหการโอนมาสังกัดกระทรวงการการต่างประเทศ ต่อมาได้ยุบกรมวิเทศสหการมาก่อตั้ง สำนักงานความร่วมมือเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ ในปี พ.ศ. 2547^[3] ต่อมาคณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติหลักการให้มีการเปลี่ยนชื่อเป็น กรมความมือระหว่างประเทศ ในวันที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2558^[4] แล้วยังใช้ชื่อนี้มาจนถึงปัจจุบัน

หน่วยงานในสังกัด

กรมความร่วมมือระหว่างประเทศ มีส่วนราชการในสังกัด ดังต่อไปนี้^[5]

สำนักงานเลขานุการกรม
กองความร่วมมือด้านทุน
กองความร่วมมือเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ
กองส่งเสริมและประสานความร่วมมือระหว่างประเทศ

หน้าที่และภารกิจหลัก

กรมความร่วมมือระหว่างประเทศ มีหน้าที่ให้การสนับสนุนเป็นหลักกับประเทศเพื่อนบ้าน เช่น ลาว กัมพูชา พม่า และเวียดนาม ในช่วงหลังนี้ยังขยายความช่วยเหลือไปยังติมอร์-เลสเต ศรีลังกา และบางประเทศในแอฟริกาด้วย โครงการเหล่านี้สามารถได้รับการสนับสนุนทางการเงินโดยเฉพาะจากประเทศไทยเองหรือร่วมกับพันธมิตรต่างชาติ โดยทั่วไปแล้ว ทำงานร่วมกับองค์กรพันธมิตรกว่า 100 องค์กร (ทั้งองค์กรภาครัฐและเอกชน) ซึ่งรวมถึงองค์กรความร่วมมือด้านเทคนิคของเยอรมนี (GTZ) ด้วย

นอกจากนี้ ยังให้คำปรึกษาแก่องค์กรต่างประเทศเกี่ยวกับโอกาสทางการศึกษาในประเทศไทย และสนับสนุนให้เข้ามาศึกษาในประเทศไทย อีกทั้งยังจัดการเรื่องการจัดหาวัสดุอุปกรณ์สำหรับโครงการช่วยเหลือทางเทคนิคจำนวนมาก และให้ความช่วยเหลือเกี่ยวกับภาษี การต่อวีซ่าของผู้เชี่ยวชาญต่างประเทศ อาสาสมัคร และสมาชิกองค์กรที่ไม่แสวงหาผลกำไร (NGO) ที่ได้รับการรับรอง

ความร่วมมือทางวิชาการ: มีบทบาทในการจัดและสนับสนุนโครงการฝึกอบรมต่างๆ ให้กับเจ้าหน้าที่จากประเทศที่กำลังพัฒนา ทั้งในประเทศไทยและในประเทศนั้นๆ
ความช่วยเหลือทางการเงินและเทคนิค: ยังทำหน้าที่จัดหาและส่งมอบความช่วยเหลือทางการเงินและเทคนิคในรูปแบบต่างๆ ให้กับประเทศที่ต้องการความช่วยเหลือ โดยอาจเป็นความช่วยเหลือทางการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน การศึกษา สาธารณสุข หรือด้านอื่นๆ
โครงการความร่วมมือทวิภาคีและพหุภาคี: จัดการและดำเนินโครงการร่วมกับประเทศต่างๆ รวมถึงองค์กรระหว่างประเทศเพื่อสนับสนุนการพัฒนาอย่างยั่งยืนในภูมิภาคและทั่วโลก
การส่งผู้เชี่ยวชาญไทยไปยังต่างประเทศ: ยังทำหน้าที่ส่งผู้เชี่ยวชาญไทยไปยังประเทศต่างๆ เพื่อให้คำปรึกษาและช่วยเหลือในด้านที่ประเทศไทยมีความเชี่ยวชาญ

กรมความร่วมมือระหว่างประเทศ ถือเป็นกลไกสำคัญในการส่งเสริมบทบาทของประเทศไทยในเวทีนานาชาติในฐานะประเทศผู้ให้ความช่วยเหลือและส่งเสริมการพัฒนาอย่างยั่งยืนในภูมิภาคและโลก

ความร่วมมือเพื่อการพัฒนาของประเทศไทยให้แก่ต่างประเทศ

ความช่วยเหลือเพื่อการพัฒนาอย่างเป็นทางการ หรือ Official Development Assistance - ODA แบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่

ความช่วยเหลือแบบเงินให้เปล่า/ความร่วมมือทางวิชาการ (Grant and Technical Cooperation)
ความช่วยเหลือทางการเงิน หรือเงินกู้ผ่อนปรน (Financial Assistance and Soft Loan)
เงินบริจาค/เงินสนับสนุนแก่องค์กรพหุภาคีและองค์กรเอกชนที่ไม่แสวงหาผลกำไร (Contribution to International Organizations)

ซึ่งในปี 2021 มูลค่าความร่วมมือเพื่อการพัฒนาของประเทศไทยให้แก่ต่างประเทศ โดยมีรายละเอียดดังนี้

มูลค่ารวมของ ODA ของไทยในปี 2564:
- รวมมูลค่า 2,519.98 ล้านบาท
- แบ่งออกเป็น:
  - เงินงบประมาณที่ให้ในรูปแบบเงินกู้ (งบเงินกู้ต่างประเทศ): 761.50 ล้านบาท (30.22%)
  - เงินช่วยเหลือ: 767.46 ล้านบาท (30.45%)
  - ความร่วมมือทางวิชาการ: 991.02 ล้านบาท (39.33%)
หน่วยงานที่ให้ความร่วมมือเพื่อการพัฒนามากที่สุด:
- รวมทั้งหมด 2,519.98 ล้านบาท โดยหน่วยงานที่ให้ความร่วมมือมากที่สุด ได้แก่:
  - สบค.ความร่วมมือเพื่อการพัฒนาฯ: 871.06 ล้านบาท
  - กรมความร่วมมือระหว่างประเทศ: 425.82 ล้านบาท
  - กระทรวงการต่างประเทศ: 390.35 ล้านบาท
  - กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม: 179.84 ล้านบาท
มูลค่าความร่วมมือเพื่อการพัฒนาของกรมความร่วมมือระหว่างประเทศ ปี 2564:
- รวม 351.97 ล้านบาท คิดเป็น 13.97% ของมูลค่าความร่วมมือเพื่อการพัฒนาของไทยในปี 2564
- ความร่วมมือทางวิชาการ: 310.14 ล้านบาท (88.11% ของความร่วมมือเพื่อการพัฒนาของ TICA)
- การกระจายตามกลุ่มประเทศ:
  - CLMV: 246.24 ล้านบาท
  - SOUTH ASIA AND MIDDLE EAST: 40.47 ล้านบาท
  - SOUTHEAST ASIA: 10.59 ล้านบาท
  - OTHERS: 23.19 ล้านบาท
เงินอุดหนุนที่ไทยมอบให้องค์การระหว่างประเทศ:
- รวม 418.3 ล้านบาท คิดเป็น 5.49% ของมูลค่าเงินอุดหนุนเพื่อการพัฒนา
- หน่วยงานที่ได้รับเงินอุดหนุนมากที่สุด:
  - กรมความร่วมมือฯ: 418.3 ล้านบาท
  - กระทรวงอุตสาหกรรม: 47.9 ล้านบาท
  - กระทรวงการคลัง: 87.77 ล้านบาท
  - TICA Contribution 2021:
    - UNDP: 15.46 ล้านบาท
    - TUSEF: 10.00 ล้านบาท

หมายเหตุ

อ้างอิง

↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๐๖, เล่ม ๘๐ ตอนที่ ๕๐ ก ฉบับพิเศษ หน้า ๙, ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๐๖
↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๒๑๖, เล่ม ๘๙ ตอนที่ ๑๔๕ ก ฉบับพิเศษ หน้า ๔, ๒๙ กันยายน ๒๕๑๕
↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งสำนักงานความร่วมมือเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ พ.ศ. ๒๕๔๗, เล่ม ๑๒๑ ตอนพิเศษ ๖๒ ก หน้า ๑, ๑๘ ตุลาคม ๒๕๔๗
↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๘, เล่ม ๑๓๒ ตอนที่ ๔ ก หน้า ๑, ๒๒ มกราคม ๒๕๕๘
↑ ราชกิจจานุเบกษา, กฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการกรมความร่วมมือระหว่างประเทศ กระทรวงการต่างประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๔, เล่ม ๑๓๘ ตอนที่ ๓๙ ก หน้า ๖, ๑๑ มิถุนายน ๒๕๖๔

เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ

[1] ราชกิจจานุเบกษา, พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๐๖, เล่ม ๘๐ ตอนที่ ๕๐ ก ฉบับพิเศษ หน้า ๙, ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๐๖

[2] ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๒๑๖, เล่ม ๘๙ ตอนที่ ๑๔๕ ก ฉบับพิเศษ หน้า ๔, ๒๙ กันยายน ๒๕๑๕

[3] ราชกิจจานุเบกษา, พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งสำนักงานความร่วมมือเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ พ.ศ. ๒๕๔๗, เล่ม ๑๒๑ ตอนพิเศษ ๖๒ ก หน้า ๑, ๑๘ ตุลาคม ๒๕๔๗

[4] ราชกิจจานุเบกษา, พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๘, เล่ม ๑๓๒ ตอนที่ ๔ ก หน้า ๑, ๒๒ มกราคม ๒๕๕๘

[5] ราชกิจจานุเบกษา, กฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการกรมความร่วมมือระหว่างประเทศ กระทรวงการต่างประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๔, เล่ม ๑๓๘ ตอนที่ ๓๙ ก หน้า ๖, ๑๑ มิถุนายน ๒๕๖๔

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]